LOHENGRIN
Công tước của Brabant và Limburg qua đời để lại tất cả
tài sản cho người thừa kế là cô con gái Elsa. Thiên hạ cho rằng cô gái trẻ này
không thể nào cai quản được Vương quốc. Liệu ai là người sẽ trở thành phu quân
của Elsa và sẽ là người bảo vệ Brabant?
Elsa là một cô gái xinh đẹp và hiền thục. Đôi mắt của cô
trong suốt như suối rừng, còn mái tóc vàng dài đến tận gót chân. Những hiệp sĩ
nổi tiếng từ khắp mọi nơi đến để cầu hôn với Elsa nhưng tất cả đều bị nàng từ
chối. Con tim Elsa còn im lặng còn lý trí cũng không thể khuyên bảo được điều
gì.
Thế rồi một hôm có một hiệp sĩ rất nổi tiếng tên là Friedrich
von Telramund. Trong mọi
cuộc đấu chàng luôn là người chiến thắng. Kể từ ngày chàng giết được con rồng ở
trong rừng Thụy Điển thì danh tiếng của chàng còn vang xa hơn nữa. Telramund
nói với tất cả quan khách và các hiệp sĩ ở Brabant và Limburg rằng chàng
xứng đáng có được người đẹp, nữ công tước Elsa.
- Thưa quí vị quan khách, ngày nữ công tước Elsa tròn mười
lăm tuổi, công tước cha đã cho gọi tôi đến đây và ông nói với tôi: “Ta cảm thấy
ngày của ta cũng đã sắp hết rồi. Ta muốn ngươi sẽ là người chồng, người che chở
cho con gái Elsa của ta”. Ông đã nói như vậy và đã làm lễ hứa hôn cho chúng
tôi. Bây giờ tôi đến đây để thực hiện những gì đã hứa.
Tất cả những người thân cận của Elsa đều cảm thấy ngạc
nhiên trước điều này. Họ chưa bao giờ nghe vị công tước đã quá cố nói rằng đã
làm lễ hứa hôn cho Elsa. Thật là tai họa cho Brabant nếu như Telramund trở
thành người cai trị xứ này. Telramund vốn là một người khắc nghiệt và tham lam. Tất cả đều
nhìn về nữ công tước để nghe câu trả lời. Gương mặt của Elsa tái nhợt, nàng đứng
lên từ ngai vàng và nói:
- Ta chưa bao giờ nghe những lời gian dối hơn như thế. Một
năm trước đây hiệp sĩ Telramund đã ngỏ lời cầu hôn nhưng cha ta đã từ chối, ông
nói rằng “Anh ta là một hiệp sĩ dũng cảm nhưng con tim thì rất khắc nghiệt.
Không bao giờ ta gả con gái ta cho người này”. Ta thề với linh hồn cha ta rằng
người đã nói như vậy.
Telramund tiến về phía trước, rút gươm ra và nói:
- Tôi không hề nói dối. Còn nữ công tước, sao nàng có thể
nói dối như vậy. Tôi xin thề trước thanh gươm hiệp sĩ rằng nàng đã đồng ý làm vợ
của tôi.
Tất cả mọi người đều cảm thấy rất hồi hộp. Rất nhiều người
không có cảm tình với Telramund. Nhưng anh ta đã thề trước thanh gươm. Chẳng lẽ
lại không tin lời thề vốn rất thiêng liêng đối với mỗi hiệp sĩ?
- Sắp tới vua Heinrich sẽ đến đây. Tôi sẽ đề nghị nhà vua
phán xét việc này – Telramund nói – Nhà vua vốn là người chính trực, ngài sẽ trả
lại điều sự thật. Nàng hãy nghĩ lại đi, một khi còn chưa muộn, Elsa!
Một thời gian sau đấy, vào một buổi sáng đẹp trời nhà vua
Heinrich cùng với đoàn tùy tùng đến cung điện Anver, nơi nữ công tước Elsa đang
ngự. Nữ công tước mừng rỡ ra đó nhà vua, mời ông ngồi lên ngai vàng. Nhà vua
nhìn Telramund, nhìn Elsa và nói:
- Nhiệm vụ của ta là tìm hiểu sự thật. Ba ngày nữa bên bờ
sông Scheldt sẽ có một phiên tòa phán xét của Chúa Trời. Hãy để cho ai tin vào
chính nghĩa của con thì sẽ vì con mà đấu tay đôi với Telramund. Con hãy tìm một
người bảo vệ cho mình.
Thế là những người tìm kiếm tỏa ra đi khắp mọi nẻo đường.
Elsa cho người đi kiếm ở những cung điện gần xa nhưng họ đều trở về mà không
tìm ra ai cả. Ngay cả những người bạn cũ của cha cô cũng đều từ chối sự giúp đỡ.
Sang ngày thứ ba có một tin đồn: sẽ có phiên tòa xét xử
nàng Elsa, nữ công tước Brabant. Già trẻ gái trai từ khắp nơi đổ về. Vua Heinrich
ngồi dưới gốc một cây sồi xanh, xung quanh ông là những hiệp sĩ sát khí đằng đằng,
còn trên bãi đất rộng kéo đến tận bờ sông là đám đông dân chúng. Tất cả bỗng
nhiên im lặng. Nữ công tước Elsa xuất hiện trong bộ quần áo giản dị màu trắng.
Mái tóc vàng được thả xuống sát gót chân. Nàng không mang một thứ đồ trang sức
nào trên người mình. Mặc dù thiên hạ vẫn bàn tán rằng nàng giấu trong người một
chiếc bùa hộ mệnh. Đám đông xì xào, thì thầm. Họ thấy thương cho nàng nữ công
tước xinh đẹp, một số khác thì nói rằng: “Tự nàng có lỗi. Nàng đã không giữ vẹn
lời nguyền”.
Elsa bước đến bên gốc sồi xanh cùng với người nhũ mẫu của
mình, nàng quì trước mặt nhà vua. Vua Heinrich vẫy tay làm hiệu cho những người
thổi kèn. Tiếng kèn vang lên khắp bốn phía. Khi tiếng kèn vừa dứt, những sứ
truyền lệnh mặc áo quần sặc sỡ xuất hiện.
- Ai sẵn sàng đứng ra bảo vệ nữ công tước Elsa của
Brabant nào? – những vị sứ truyền lệnh hô to khắp mọi phía.
Cả đám đông im lặng, sự im lặng này làm cho Elsa thấy sợ.
Nàng run run đứng lên đưa mắt tìm sự ủng hộ. Nàng nhìn vào đám đông, nhìn vào
những vị quan và nhìn vua Heinrich. Tất cả đều đưa mắt nhìn xuống. Nghĩa là
không có ai tin nàng, kể cả những hiệp sĩ trung thành nhất. Lúc này Elsa hiểu rằng
không có ai đứng ra bảo vệ nàng cả. Mà nếu không có ai ủng hộ nàng, không có ai
dám ra đấu với Telramund, thì tòa sẽ phán xét rằng nàng có lỗi và sẽ chịu sự trừng
phạt vì tội không giữ lời nguyện ước. Với một nỗi buồn đong đầy trong đôi mắt,
nàng đưa mắt nhìn khu rừng, nhìn sông Scheldt như để vĩnh biệt những nơi thân
thiết nhất.
Bỗng nhiên trên sông hiện ra một vật gì đó màu trắng
toát. Elsa kêu lên một cách vô tình. Một con thiên nga màu trắng ghé bờ sông
cùng với một con thuyền nhỏ màu vàng. Đám đông nhìn thấy một hiệp sĩ rất trẻ
đang ngủ trong con thuyền.
- Điều kỳ diệu! Điều kỳ diệu! – cả đám đông kêu lên.
Cả đám đông vây lấy con thuyền. Họ gọi chàng hiệp sĩ
nhưng chàng vẫn ngủ say không nhúc nhích. Bỗng nhiên con chim ưng của Elsa ghé
xuống, trên mỏ của nó là một cây chuông nhỏ màu vàng. Elsa cầm lấy cây chuông
nhỏ và rung lên. Lúc này chàng hiệp sĩ tỉnh ngủ và bước lên bờ sông. Dưới ánh mặt
trời cây gươm và tấm khiên của chàng lấp lóa. Không một ai ở đây từng biết mặt
chàng hiệp sĩ này. Không một ai từng nhìn thấy con thiên nga màu trắng này. Đôi
mắt chàng hiệp sĩ ánh lên một vẻ khác thường và cả con người chàng như bừng
sáng lên.
- Cho phép ta được làm người bảo vệ cho em, Elsa – chàng
hiệp sĩ nói – Em không hề có lỗi. Thanh kiếm của ta sẽ chứng minh điều này!
Nói rồi chàng cởi găng tay và vứt xuống chân Telramund.
Theo tục lệ, người ta đưa hai hiệp sĩ về hai phía cuối của cánh đồng. Telramund
cưỡi một con ngựa đen. Vua Heinrich vẫy tay ra hiệu mang cho chàng hiệp sĩ chưa
ai biết tên một con ngựa màu trắng.
Tiếp đó vua
Heinrich vẫy tay ra hiệu cho những người thổi kèn. Tiếng kèn vang lên, ra hiệu
cho Telramund và hiệp sĩ Thiên nga bước vào trận đấu.
Trận đấu xảy ra nảy lửa. Hai thanh gươm chém vào nhau làm
lửa bắn ra tung tóe làm cho cả những con chim cũng sợ hãi bay đi. Đến chiều cả
hai đều mệt nhưng chưa bên nào giành được chiến thắng.
Khi mặt trời bắt đầu lặn xuống sau cung điện Anver, tia
sáng cuối cùng đậu lại trên lưỡi gươm của chàng hiệp sĩ Thiên nga. Có vẻ như
tia sáng này tiếp thêm sức mạnh cho chàng. Một cú đánh như trời giáng về phía
Telramund làm cha hắn ta loạng choạng, con mắt thấy tối sầm.
- Ta kết thúc ở đây, trời đã tối rồi – Telramund kêu lên
rồi ngã vật xuống đất. Mũ sắt của hắn lăn dài trên thảm cỏ.
- Nữ công tước Elsa chiến thắng rồi – tiếng reo vui vang
lên. Hiệp sĩ Thiên nga đưa gươm dí sát cổ Telramund và nói:
- Mi đã vu khống nữ công tước Elsa hở Friedrich
von Telramund. Mi có thừa
nhận tội lỗi của mình không?
- Tôi thừa nhận – Telramund trả lời – xin hãy thương cho
tôi, hiệp sĩ!
Hiệp sĩ Thiên nga hướng về vua Heinrich:
- Đối thủ đã thất bại và xin rủ lòng thương. Có cho nó sống
không, thưa nhà vua?
- Telramund đáng tội chết – vua Heinrich trả lời – nhưng
ngươi tự quyết định về việc cho nó sống hay chết.
- Ta cho mày sống, Telramund – hiệp sĩ Thiên nga nói –
nhưng từ nay thanh gươm của mày chỉ phục vụ cho những việc làm tốt.
Mười hai hiệp sĩ đầy tớ của Telramund chạy đến, họ đưa
Telramund lên cáng và vội vàng gánh đi.
Tất cả những ai ở xung quanh Elsa đều cảm thấy vui mừng
nhưng con tim của Elsa đang như thắt lại vì một nỗi sợ hãi. Nàng nghĩ rằng:
“Không biết điều gì sẽ xảy ra tiếp theo? Nếu bỗng nhiên hiệp sĩ Thiên nga sẽ ra
đi? Tại vì sao Thiên nga trắng vẫn đậu trên bến, vẫn chờ ai?” Nhưng lúc này vua
Heinrich lên tiếng:
- Hỡi chàng hiệp sĩ, chàng chớ từ giã nữ công tước Elsa.
Chàng hãy nghĩ xem: liệu một cô gái liễu yếu đào tơ như vậy có thể cai quản nổi
Vương quốc này, nơi mà đàn ông thích nhậu nhẹt rồi mang gươm kiếm đánh nhau, những
lâu đài của tổ tiên liên tục trao từ tay này sang tay khác như những con bài. Xứ
Brabant từng chứng kiến biết bao cuộc thanh trừng đẫm máu. Người dân không thể
nào cày cấy vì người ta không biết liệu có được gặt vụ mùa. Hỡi chàng hiệp sĩ,
chàng có muốn lấy Elsa làm vợ, làm người che chở cho nàng? Và con, Elsa, con có
muốn làm vợ chàng hiệp sĩ không, hãy cho ta biết.
- Dạ thưa vâng, - Elsa cúi đầu trả lời lặng lẽ. Nhưng
chàng hiệp sĩ im lặng. Cuối cùng để phá vỡ sự im lặng này, chàng nói với Elsa:
- Đối với ta thật không có hạnh phúc nào lớn hơn là được
trở thành phu quân của nàng. Nhưng nàng hãy nhớ cho một điều: ta không được
phép nói tên của mình. Mãi mãi đối với nàng, ta là hiệp sĩ Thiên nga. Liệu nàng
có dám thề với ta rằng nàng sẽ không bao giờ đi hỏi: ta là ai và ta đến từ đâu?
- Em xin thề với chàng điều đó! – Elsa trả lời một cách vội
vã.
- Nàng hãy suy nghĩ lại một lần nữa, Elsa, lời thề này nặng
lắm.
- Em xin thề, em xin thề với chàng điều đó! – Elsa nhắc lại
– Em sẽ không bao giờ đi hỏi chàng là ai và từ đâu đến!
Khi Elsa vừa nói xong những lời này thì con thiên nga màu
trắng mang theo con thuyền rời bến.
Elsa sống hạnh phúc với hiệp sĩ Thiên nga. Đôi khi chàng
cùng với những hiệp sĩ của Vương quốc lên đường đi dẹp loạn. Những kẻ thù bên
ngoài không dám bén mảng đến quấy phá. Cả Vương quốc sống trong sự thanh bình.
Tuy nhiên các hiệp sĩ vốn rất thích những trò chơi vui vẻ. Một hôm họ tổ chức một
cuộc đấu ở thành phố Antwerpen. Chín hiệp sĩ nối đuôi nhau để kéo hiệp sĩ Thiên
nga xuống từ yên ngựa. Người thứ chín là công tước Cleves. Người này nhảy qua
ngọn giáo và rơi xuống bị gãy cánh tay phải. Kể từ ngày đó Cleves căm ghét hiệp
sĩ Thiên nga, còn người vợ Ursula của ông, vốn kiêu ngạo và hiếu danh thì chỉ
nghĩ đến việc trả thù.
Sau khi Elsa sinh đứa con trai đầu lòng một hôm người ta
tổ chức lễ rửa tội trong cung điện Anver. Bầu không khí hân hoan tràn ngập cả
gian phòng. Bỗng nhiên có người đến nói với Elsa rằng có nữ công tước Ursula đến
thăm. Elsa cảm thấy vui trong lòng: nghĩa là Ursula đã quên mối thù cũ.
Khi cửa phòng mở ra, người ta thấy Ursula bước vào với
chiếc áo choàng màu đen như đêm tối. Elsa linh cảm rằng người này đến đây không
phải với điều gì tốt đẹp. Elsa mời Ursula ngồi vào chỗ trang trọng trong phòng
và tự tay rót rượu mời. Ursula nhấm một ngụm rượu vang rồi nói:
- Chúc mừng cô đã có được người con trai thừa kế! Nhưng
mà tôi cảm thấy thương cho cô. Số phận cô thật xui xẻo. Cô sẽ trả lời với đứa
con trai thế nào khi nó hỏi bố tên gì. Đứa con lớn lên sẽ không có họ hàng. Biết
làm sao nếu người ta hỏi đứa con rằng: “Cha mày sinh ra trong hang nào vậy?”
Elsa cảm thấy điếng người trước sự xúc phạm như vậy và
kiêu hãnh trả lời:
- Mặc dù người ta không biết tên của chồng tôi nhưng quan
trọng là anh ta có được sự vinh quang. Chưa bao giờ thất bại trước một ai cả.
Ursula tức giận ném ly rượu xuống sàn nhà và bước ra khỏi
gian phòng. Khi khách khứa đã về hết, chỉ còn lại hai vợ chồng, hiệp sĩ Thiên
nga nói với Elsa.
- Em xấu hổ và đau buồn làm gì cho uổng phí. Em hãy tin ở
con tim của mình. Bởi vì tình yêu – đó là sự tin tưởng đến tận cùng và trong mọi
thứ. Sự giận dữ của người ta thì em quan tâm mà làm gì cơ chứ.
- Không phải để cho mình, chồng của em ạ, em vẫn mong được
biết. Con tim nói với em rằng anh là đứa con của một giống nòi cao quý. Em muốn
đem tên anh ném vào mặt của kẻ thù, để cho không một ai có thể làm nhục anh và
con trai của chúng ta!
Hiệp sĩ Thiên nga buồn bã và lo lắng nhìn sang người vợ
yêu quí.
- Nhưng Elsa, nếu một người có tâm hồn trong sáng thì
không ai có thể làm nhục được anh ta cả. Anh thấy rằng em muốn biết điều bí mật
của anh. Hãy dừng lại, em yêu, đừng hỏi gì anh nữa.
Elsa lặng lẽ cúi đầu trong im lặng. Nhưng đêm hôm sau thì
đã không thể cưỡng lại:
- Thế rồi con trai ta lớn lên, em sẽ biết trả lời thế nào
với con khi nó hỏi: “Cha của con tên gì?”
Hiệp sĩ Thiên nga trả lời:
- Tên của con người không phải là một lời trống rỗng. Tên
của con người – đấy là những chiến công và những việc làm tốt đẹp của anh ta.
Vinh quang của ta sẽ thay thế tên của ta cho con.
Elsa không nói gì nhưng con tim thì không yên được. Dù có
làm việc gì thì nàng cũng chỉ nghĩ đến một điều: làm sao để biết được tên của
chồng mình. Lúc nào nàng cũng cảm thấy văng vẳng bên tai mình những lời của
Ursula: “Tại sao hiệp sĩ lại giấu tên mình? Anh ta sinh ra ở trong hang nào vậy?”
Đến đêm thứ ba Elsa nghĩ rằng: “Mình sẽ không thể nào có
được hạnh phúc trọn vẹn một khi chưa biết được tất cả. Điều bí mật này đang giết
chết tình yêu của mình”. Suốt đêm nàng không ngủ được. Mà đã nghi ngờ thì nàng
không còn làm chủ được mình. Rồi từ nghi ngờ này lại xuất hiện ra điều nghi ngờ
khác. Và cuối cùng nàng đã không thể nào giữ mình được.
- Anh là ai? Anh từ đâu tới? Hãy nói cho em biết!
Nàng hỏi vậy mà thấy sợ hãi vô cùng nhưng lời đã nói ra rồi
thì làm sao lấy lại được nữa. Nàng đã vi phạm lời thề! Nàng cảm thấy run run rồi
ngã xuống chân của chồng.
- Không, không, anh đừng nói gì! Anh đừng nói tên mình.
Em tin anh. Em sẽ không không bao giờ hỏi anh nữa…
- Muộn rồi em ạ - hiệp sĩ Thiên nga trả lời – em đã đưa
ra câu hỏi và em đã vi phạm lời thề. Bây giờ anh không thể im lặng được nữa.
Ngày mai trước sân của cung điện Anver, trước tất cả mọi người, anh sẽ công
khai nói tên của mình.
Sáng hôm sau, khi mặt trời vừa lên, những người hầu, những
người giúp việc đã rộn rã dưới chân cầu thang để chào nữ công tước và phu quân.
Nhưng có lẽ trên đời này không có hai người nào buồn bã hơn hiệp sĩ Thiên nga
và nữ công tước Elsa.
Tiếng tù và lại vang lên gọi tất cả dân chúng đến cung điện
Anver. Mọi người lấy làm ngạc nhiên, không hiểu có chuyện gì xảy ra mà gọi họ đến
cung điện sớm sủa như vậy.
Hiệp sĩ Thiên nga và nữ công tước bước ra. Khuôn mặt của
Elsa tái nhợt. Nàng hiểu rằng niềm hạnh phúc của mình đã chết. Mọi ánh mắt đổ dồn
vào hiệp sĩ Thiên nga, và chàng nói:
- Xin tất cả mọi người hãy nghe đây. Tôi tên là
Lohengrin. Cha của tôi là Parsifal, vua xứ Monsalvat. Ông có nhiều hiệp sĩ cao
thượng luôn bênh vực những kẻ nghèo hèn. Cung điện của ông không hề có tháp
canh, không có những bức tường như cung điện ở đây mà cánh cổng luôn rộng mở
đón những khách qua đường. Phía trước cung điện có một cái chuông. Nếu có điều
gì bất công xảy ra, nếu có ai đó cần đến sự giúp đỡ thì chuông sẽ tự động rung
lên. Và một hiệp sĩ của Monsalvat sẽ lên đường. Nếu người này cứu được cho một
người đẹp nào đấy và nếu hai người yêu nhau thì có thể ở lại và họ sẽ sống hạnh
phúc đến hết đời. Nhưng người đẹp được người này cứu phải thề rằng không bao giờ
đi hỏi tên của người này. Nàng phải tin người này tuyệt đối mà không một chút
nghi ngờ. Còn nếu như người đẹp vi phạm lời thề và hỏi: “Anh tên gì?” – thì người
hiệp sĩ này phải trở về cung điện Monsalvat xa xôi của mình.
Elsa ngã vật xuống khóc lóc thảm thiết.
Hiệp sĩ Thiên nga ra lệnh mang đứa con trai đến. Chàng ôm
hôn đứa con và ép vào ngực mình.
- Em thân yêu, đã đến giờ vĩnh biệt – Lohengrin nói với
Elsa – chúng mình chia tay mãi mãi. Em hãy đặt tên con là Lohengrin. Ta để lại
tấm khiên và thanh gươm cho con. Chúng sẽ che chở cho nó trong những trận đánh.
Còn em, ta để lại chiếc nhẫn vàng của mẹ ta để làm kỷ niệm.
- Thiên nga! Thiên nga! – cả đám đông bỗng nhiên hô vang.
Và họ nhìn thấy trên sông con thiên nga trắng cùng với một
con thuyền đang cập bến.
- Monsalvat đang gọi ta – Lohengrin kêu lên – Vĩnh biệt
em, Elsa, anh không thể ở lại đây được nữa.
Elsa chạy tới ôm lấy chồng. Lohengrin hôn lên đôi mắt đẫm
lệ của nàng rồi gỡ bàn tay quyến luyến để bước lên thuyền.
Và một khi con thuyền chưa đi khuất, một khi họ còn nhìn
thấy nhau thì đôi mắt buồn bã của Elsa còn nhìn Lohengrin và Lohengrin cũng
nhìn Elsa như vậy. Khi con thuyền đã ra khỏi tầm mắt, Elsa không chịu nổi sự mất
mát này đã ngã vật xuống bên bờ sông và chết.
0 nhận xét:
Đăng nhận xét