Phụ nữ cần yêu thương chứ không phải
hiểu. Đấy là điều cần biết trước tiên. Cuộc đời bí ẩn đến mức mà ta không thể
nào đạt đến đỉnh cao, không thể nào nhìn thấy chiều sâu của điều bí ẩn. Mọi biểu
hiện của cuộc sống – đàn ông, phụ nữ, cây cối, động vật hay chim chóc – đấy là
đối tượng nghiên cứu của các nhà bác học chứ không phải của các nhà thần bí.
Tôi không phải là nhà bác học. Tự thân khoa học là điều bí ẩn đối với tôi, và
hôm nay các nhà bác học bắt đầu thừa nhận điều này. Hôm nay họ từ chối những
tuyên bố sai lầm trước đây, rằng có một lần họ nhận thức được những bí mật của
tất cả, rằng cần nhận biết… Đàn
ông – đấy là điều bí ẩn, phụ nữ - đấy là điều bí ẩn, tất cả mọi sinh linh là điều
bí ẩn và tất cả những cố gắng mở ra đều thất bại…
Có thể tận hưởng cuộc sống, có thể vui mừng, có thể trở
thành một phần bí ẩn của cuộc sống, nhưng không phải hiểu nó, một khi ta chỉ là
người quan sát bên ngoài thì không thể. Tôi không hiểu được chính bản thân
mình. Đối với tôi điều bí ẩn lớn nhất là bản thân tôi. Nhưng tôi có thể nói với
bạn một vài gợi ý.
Bác sĩ thần kinh là người nhận được món tiền không nhỏ để
đi hỏi bạn những câu hỏi mà vợ hỏi bạn không mất tiền.
Những chìa khóa của hạnh phúc: bạn có thể nói về tình
yêu, về vẻ thùy mị dịu dàng, về nỗi đam mê nhưng bạn chỉ cảm thấy thỏa mãn cao
độ khi sau tất cả những thứ này bạn chưa đánh mất những chiếc chìa khóa của
mình.
Phụ nữ đầu tiên chống trả sự tấn công của đàn ông còn sau
đó cắt đứt đường rút lui của họ.
Nếu bạn muốn thay đổi phụ nữ, hãy đồng ý với nàng. Nếu bạn
muốn biết rằng phụ nữ thật sự khôn ngoan thì hãy nhìn nàng chứ không phải nghe
nàng nói.
Một phụ nữ chạy đến nói với
người cảnh sát:
- Anh có nhìn thấy người
đàn ông bên kia đường không, anh ta làm tôi bực mình.
- Tôi lúc nào cũng quan sát
– người cảnh sát trả lời – người đàn ông kia thậm chí không hề nhìn sang phía
chị.
- Chính vì thế mà tôi bực
mình.
Bí ẩn bao trùm lên tất cả: thà tận hưởng cuộc đời còn hơn
là tìm cách hiểu nó. Cuối cùng thì kẻ tìm cách hiểu cuộc đời hóa ra là kẻ dại dột,
còn kẻ tận hưởng nó trở thành nhà thông thái và tiếp tục nhận được sự thỏa mãn
vì rằng người này càng nhận thức được sự bí ẩn của tất cả những gì ở quanh ta.
Sự hiểu biết vĩ đại nhất là không nên hiểu ra cái gì cả, rằng tất cả đều bí ẩn
và diệu kỳ. Đối với tôi đấy là sự bắt đầu của tôn giáo cuộc đời.
Làm ơn giải thích về sự khác nhau giữa đàn ông và phụ nữ.
Đa số sự khác nhau giữa đàn ông và phụ nữ đã có hàng ngàn
năm. Những điểm khác nhau này không đóng vai trò quan trọng trong thiên nhiên
nhưng tồn tại một số điểm khác biệt mang lại cho chúng vẻ đẹp duy nhất và cá
tính. Ta có thể đếm một cách dễ dàng.
Một trong số các bí ẩn đó là phụ nữ, khác với đàn ông, có
thể mang lại sự bắt đầu của một cuộc đời mới. Theo ý nghĩa này, đàn ông có vị
trí phụ thuộc và sự phụ thuộc này đóng vai trò quan trọng trong sự khống chế của
đàn ông đối với phụ nữ. Toàn bộ yếu điểm này được thể hiện theo cách sau: đàn
ông cố gắng giành sự vượt trội của mình, tự lừa dối mình và thiên hạ. Đàn ông
hàng thế kỷ đè nén thiên tài và những khả năng của phụ nữ để chứng minh cho
mình và cho thiên hạ rằng đàn ông vượt trội phụ nữ.
Chính vì phụ nữ mang thai và sinh con trong chín tháng, họ
dễ bị tổn thương và cần sự bảo vệ của đàn ông. Còn đàn ông tận dụng điều này một
cách xấu xa nhất. Nhưng sự khác nhau ở đây chỉ về mặt sinh lý, hoàn toàn không
phải là sự khác nhau cơ bản…
Dù sao, sự khác nhau thực sự giữa đàn ông và phụ nữ là có
thật và chúng ta cần đi tìm trong vô vàn những sự khác biệt. Một trong số đó,
theo tôi, là ở chỗ phụ nữ có tình cảm sâu sắc hơn đàn ông. Tình yêu của đàn
ông, khác với tình yêu của phụ nữ, chỉ để thỏa mãn nhu cầu sinh lý. Tình yêu của
phụ nữ mạnh hơn, cao hơn và đầy ắp tình cảm. Điều này giải thích tại sao phụ nữ
một chồng còn đàn ông đa thê. Đàn ông muốn có tất cả phụ nữ trên đời, mà cũng
chưa thỏa mãn. Sự không mãn nguyện của đàn ông không có giới hạn. Phụ nữ có thể hạnh phúc và thỏa mãn với một
người đàn ông, vì rằng nàng không nhìn vào cơ thể của đàn ông mà quan tâm đến
những phẩm chất của tinh thần. Phụ nữ yêu không phải người có cơ bắp đẹp mà yêu
người có cái để có thể phục tùng (charisma), người có nét hấp dẫn mà không giải
thích được, yêu cái điều bí ẩn mà nàng muốn nhận biết. Phụ nữ muốn người mình lựa
chọn không chỉ là đàn ông mà là một sự bất ngờ trên bước đường nhận thức. Về mặt
sinh lý, đàn ông rất yếu đuối, đàn ông chỉ đạt được cực khoái một lần. Phụ nữ
vượt xa đàn ông về mặt này. Phụ nữ có khả năng đạt được cực khoái rất nhiều lần.
Đây là một vẫn đề đau đấu. Đàn ông cảm thấy khoái cảm cục bộ đưa đến cảm giác
chỉ trong vùng sinh dục (genital). Khoái cảm của phụ nữ, khác với đàn ông, bao
trùm tất cả. Toàn bộ cơ thể của phụ nữ là vật dục, nàng có thể nếm trải những cảm
giác đặc biệt một nghìn lần mạnh mẽ hơn, sâu lắng hơn, rõ ràng hơn. Nhưng bi kịch
ở một điều rằng, cơ thể phụ nữ cần có sự chuẩn bị mà đàn ông thì không quan tâm
đến điều này, đàn ông không bao giờ cảm thấy thú vị vì điều này…
Để phụ nữ nhận được khoái cảm một cách đầy đủ, đàn ông cần
phải học cách dạo đầu, chuẩn bị cho trò chơi tình ái, đàn ông không nên vội
vàng ngủ thiếp. Tình yêu của đàn ông cần như nghệ thuật. Để cho cuộc gặp gỡ của
hai người cần có nơi chốn đặc biệt, cần một lâu đài tình ái, nơi có không khí
ngát hương, nơi không có ánh sáng mạnh mà chỉ có ánh sáng của những ngọn nến. Gần
gũi với phụ nữ chỉ khi trong tâm trạng hưng phấn và vui vẻ để cùng nhau chia sẻ
niềm hạnh phúc. Nhưng thường xuyên xảy ra một điều rằng trước cuộc gặp ái ân phụ
nữ và đàn ông đi cãi nhau. Điều này đầu độc tình yêu. Tình yêu giống như một thỏa
thuận ngừng bắn – dù chỉ trong buổi tối này. Nếu khác đi thì đó là vụ hối lộ,
là gian dối.
Đàn ông cần biết ân ái giống như người họa sĩ vẽ tranh,
khi mà con tim tùy theo ý, hay giống như văn, thi sĩ khi sáng tác thơ, văn hay
giống như nhạc công khi chơi một bản đàn tuyệt diệu. Với cơ thể của phụ nữ cần
xử sự giống như nhạc cụ, nghĩa là như vốn có. Khi đàn ông cảm thấy niềm vui thì
ân ái trở thành không chỉ là sự giải thoát, là sự thư giản, là liều thuốc ngủ.
Đàn ông đang chơi trò chơi tình ái. Đàn ông khiêu vũ với phụ nữ, hát với nàng
theo điệu nhạc du dương trong lâu đài tình ái. Tình yêu cần trở nên một thứ rất thiêng liêng. Một khi
tình chưa trở thành thiêng liêng thì trong đời thường sẽ chẳng có gì thiêng
liêng hết cả. Điều này trở thành sự khởi đầu của cái được gọi là siêu nhận thức.
Tình yêu không chịu đựng sự cưỡng bức, tình không phụ thuộc
vào sự gắng sức của con người. Tình yêu không nên khởi đầu từ trí tuệ. Con người
ăn chơi, nhảy múa, hát hò, hưởng lạc, tình yêu là một phần của niềm vui bất tận.
Tình tuyệt vời khi tình tự đến. Tình yêu tự do sẽ nở hoa. Tình yêu cưỡng bức là
quái gỡ…
Những điều khác biệt này hoàn toàn tự nhiên, chúng không
can hệ gì với thành kiến. Và còn những điều khác biệt khác nữa. Thí dụ, phụ nữ
thiên về tình cảm hơn đàn ông… Phụ nữ điềm đạm hơn, chịu đựng hơn, bình tĩnh
hơn, phụ nữ biết chờ đợi. Rất có thể rằng, chính nhờ những phẩm chất này mà phụ
nữ có sức đề kháng bệnh tật tốt hơn nên họ sống lâu hơn. Phụ nữ sẽ bổ sung cho
đàn ông bằng vẻ bình thản và sự tinh tế của mình. Phụ nữ có khả năng bao trùm
lên đàn ông bầu không khí của sự ấm cúng và tĩnh lặng. Nhưng đàn ông thực sự sợ
hãi và không muốn bầu không khí này. Điều này xuất phát từ sự sợ hãi rơi vào phụ
thuộc. Bởi thế, bao đời nay đàn ông luôn giữ khoảng cách với phụ nữ. Đàn ông sợ
hãi, vì nhận thức sâu sắc từ bên trong rằng phụ nữ có giá trị hơn. Phụ nữ có khả
năng mang lại cuộc đời mới. Chính phụ nữ, chứ không phải đàn ông, được thiên
nhiên chọn làm sự kế tục nòi giống…
Trong kinh Upanishad có thể gặp lời răn dạy rất lạ lùng
cho những cặp vợ chồng trẻ. Họ đi tìm hiểu Upanishad để tìm hạnh phúc. Kinh nói
với cô gái bằng những lời: “Hy vọng con sẽ trở thành mẹ của 10 đứa trẻ, còn đứa
con thứ 11 sẽ là chồng của con. Một khi con chưa trở thành mẹ của chồng mình
thì con chưa thể là một người vợ thủy chung”. Những lời rất lạ lùng, nhưng
chúng là chìa khóa để mở ra sự hiểu biết về con người của tâm lý học hiện đại:
mỗi người đàn ông đều đi tìm trong phụ nữ người mẹ của mình còn mỗi người phụ nữ
đi tìm trong đàn ông một người cha. Điều này giải thích những cuộc hôn nhân tan
vỡ: trong cuộc hôn nhân này không thể tìm được người mẹ của mình. Bạn cưới một
phụ nữ về nhà mình không phải để làm mẹ, nàng muốn làm một người vợ, người tình
của bạn. Nhưng ân huệ của Upanishad có từ 5 hay 6 ngàn năm trước là đưa ra sự
giải thích một hiện tượng của tâm lý học hiện đại. Phụ nữ, dù là ai đi nữa,
thiên nhiên đã chỉ định vai trò của người mẹ. Hệ thống phu tử là do con người
nghĩ ra, không tự nhiên… Nhưng mẹ thì không thay đổi. Các nhà bác học đã từng
tiến hành thí nghiệm: họ đảm bảo đầy đủ mọi thứ cần thiết cho những đứa trẻ sơ
sinh – đồ ăn, thuốc men, sự chăm sóc cần thiết… theo như những thành tựu khoa học
mới nhất của các ngành khoa học khác nhau, nhưng thật lạ lùng, những đứa trẻ
còi cọc, thậm chí chỉ sau 3 tháng đều chết hết. Trong quá trình thử nghiệm trên
người ta tìm thấy rằng cơ thể của người mẹ, hơi ấm của người mẹ là những thứ
không có gì thay đổi được để cho cuộc đời mới phát triển. Trong vũ trụ mênh
mông và giá lạnh, hơi ấm của người mẹ là điều kiện tiên quyết cho sự tồn tại của
đứa bé, còn nếu khác, nó sẽ cảm thấy mình bị bỏ rơi. Nó sẽ đau ốm và sẽ chết…
Đàn ông không nên cảm thấy mình thấp kém hơn phụ nữ. Sự so
sánh sẽ tự xuất hiện bởi vì chúng ta coi đàn ông và phụ nữ như hai bản thể khác
nhau. Nhưng họ đều thuộc về một
loài người, những phẩm chất của họ bổ sung cho nhau. Họ cần có nhau, và chỉ
cùng nhau họ tạo ra một tổng thể hài hòa. Cần đối xử với cuộc đời một cách tĩnh
lặng. Sự khác biệt – đấy không phải là sự mâu thuẫn. Chúng hỗ trợ cho nhau. Người
phụ nữ yêu bạn có thể góp phần tăng cường những khả năng sáng tạo của bạn, là
nguồn cảm hứng cho bạn đạt đến những đỉnh cao mà thậm chí trước đây bạn chưa từng
mơ ước đến, và nàng không đòi lại một thứ gì. Nàng chỉ cần tình yêu của bạn, và
đó là một quyền lợi tự nhiên.
Nhiều sự khác biệt giữa phụ nữ và đàn ông gắn liền với chế
định. Cần duy trì những sự khác biệt, vì rằng chính sự khác biệt làm cho đàn
ông và phụ nữ cần nhau nhưng không nên sử dụng chúng với mục đích xét đoán
nhau. Tôi ao ước cho đàn ông và phụ nữ trở thành một cơ thể thống nhất trong
khi vẫn hoàn toàn tự do, bởi vì tình yêu không bao giờ biến thành ách nô lệ mà
tình yêu mang lại tự do. Chỉ khi đó chúng ta có thể làm cho thế giới tốt đẹp
hơn. Một nửa thế giới không được phép thể hiện mình – đấy là phụ nữ, là nửa thế
giới có nguồn năng lượng dự trữ to lớn để thay đổi thế giới. Một nửa này có thể
biến thế giới thành một thiên đường.
Phụ nữ cần tìm thấy trong tâm hồn mình tiềm năng và phát
triển nó, khi đó phụ nữ sẽ có một tương lai tươi sáng. Đàn ông và phụ nữ không
nên so sánh, họ là duy nhất. Sự gặp gỡ của hai sinh vật duy nhất sinh ra điều kỳ
diệu.
Layla và Majnun (hoặc Layla và
Chàng điên) là một giai thoại tình yêu
nổi tiếng ở vùng Trung và Cận Đông, trong thế giới Ả Rập nói chung, mà đặc biệt
là ở Iran và Azerbaijan. Giai thoại này dựa trên câu chuyện có thật của chàng
trai tên Qays ibn al-Mulawwah ở miền
bắc bán đảo Ả Rập, sống dưới triều đại Umayyad thế kỷ thứ 7, yêu cô gái tên là
Layla. Đây là câu chuyện tình yêu nổi tiếng thế giới, cả phương Đông cũng như
phương Tây. Layla và chàng điên là đề tài của vô vàn tác phẩm thơ, ca, nhạc,
họa nổi tiếng thế giới.
Qays ibn al-Mulawwah là nhà thơ người Bedouin yêu Layla ibn bint Mahdi Sa'd là người cùng bộ lạc. Chàng
trai làm thơ ca ngợi tình yêu dành cho Layla. Sau đó chàng xin phép bố của
Layla để cưới cô làm vợ thì bị từ chối vì theo phong tục của bộ lạc, điều này
sẽ làm chia rẽ bộ tộc. Sau đó Layla được gả cho một người đàn ông khác. Khi
nghe tin Layla sắp lấy chồng thì Qays liền bỏ nhà đi vào sa mạc, người thân và
gia đình hết sức thuyết phục chàng nhưng không thể, họ đành để đồ ăn cho chàng
giữa sa mạc. Đôi khi họ nhìn thấy chàng đang đọc thơ về Layla cho chính mình
hoặc dùng gậy viết thơ lên cát. Còn Layla theo chồng về Iraq, sau một thời gian
đã đổ bệnh và chết. Sau đó một thời gian người ta cũng tìm thấy xác của Qays
nằm trên mộ của một người phụ nữ không rõ danh tính. Chàng đã viết ba dòng thơ
cuối cùng lên phiến đá trên mộ. Phần lớn thơ của Qays ibn al-Mulawwah được viết trước ngày chàng trở thành người điên.
Người đời hiểu rằng Qays trở thành điên là vì tình, bởi thế họ gọi Qays là
“Chàng điên Layla” hoặc đơn giản là Majnun.
Giai thoại Layla và chàng điên cũng giống như Romeo và Juliet, phổ biến
trên một không gian rộng và một thời gian dài như vậy nên chuyện có nhiều dị
bản cũng là điều dễ hiểu. Ở Ấn Độ người ta cho rằng Layla và Majnun đã từng trốn
đến một ngôi làng vùng Rajasthan trước khi chết. Mộ của hai người ở Anupgarh
thuộc huyện Sriganganagar (ngày nay là quận Ganganagar, bang Rajasthan). Theo
truyền thuyết ở vùng thôn quê thì hai người đã chạy trốn về những nơi đó rồi
chết. Hàng năm có hàng trăm cặp uyên ương từ khắp nơi về đây tham dự hội chợ
hai ngày trong tháng sáu.
Một dị bản khác thì kể rằng Layla và Majnun cùng học một lớp. Majnun yêu
Layla và bị thầy giáo đánh vì không chú ý nghe bài giảng. Nhưng có một điều kỳ
diệu đã xảy ra: Majnun bị đánh nhưng Layla bị chảy máu. Tin này đến tai những
người lớn tuổi, làm cho hai gia đình không cho hai người gặp nhau. Họ bị cấm
gặp nhau suốt thời tuổi thơ và chỉ đến khi hai người trưởng thành họ mới có dịp
gặp lại. Một người anh của Layla tên là Tabrez cấm Layla gặp gỡ với Majnun.
Tabrez cãi nhau với Majnun và trong một cơn điên cuồng vì tình yêu không kiềm
chế được, Majnun đã giết chết Tabrez. Majnun bị bắt và bị kết án chịu ném đá
cho đến chết của dân làng. Layla đồng ý đi lấy chồng khác nhưng với điều kiện
nếu như Majnun được bảo toàn tính mạng. Layla đi lấy chồng nhưng lòng chỉ hướng
về Majnun. Chồng của Layla biết chuyện này đã lồng lộn phát ghen và đã tìm đến
sa mạc, nơi giam giữ Majnun. Người chồng của Layla đã sỉ nhục Majnun cho đến
chết. Người đời kể rằng chính ngay trong cái khoảnh khắc, khi thanh kiếm của
chồng Layla đâm trúng tim của Majnun thì Layla cũng ngã vật xuống và chết ở nhà
chồng. Cảm kích trước câu chuyện tình yêu cảm động, người làng đã chôn hai
người gần nhau. Cả chồng và những người cha của họ cũng đã cầu nguyện cho cuộc
sống yên bình của hai người ở bên kia thế giới. Theo truyền thuyết, Majnun và
Layla lại gặp nhau ở trên trời, nơi mà họ được yêu nhau mãi mãi.
Từ câu chuyện dân gian Ả Rập “Layla và Majnun” đã đi vào văn học Ba Tư.
Người đầu tiên trong số các nhà thơ Ba Tư viết về câu chuyện tình của Layla và
Majnun là nhà thơ Rudaki, thế nhưng câu chuyện thực sự nổi tiếng sau khi trường
ca Layla và Majnun của nhà thơ Nezami
(thế kỷ thứ 12) ra đời. Nezami thu thập tất cả những chi tiết thần bí lẫn đời
thường của câu chuyện rồi mô tả thành một bức tranh sống động về hai người yêu
nhau. Bằng trường ca Layla và Majnun,
Nezami đã có sự ảnh hưởng lớn đến nền văn học Ba Tư, nhiều nhà thơ Ba Tư sau đó
đã đi viết về đề tài này. Trường ca Layla
và Majnun của Nezami mang nhiều nét riêng biệt của văn hóa Ba Tư về quan hệ
giữa các nhân vật, về thời gian, nơi chốn vv… Trong trường ca này Layla và
Majnun quen biết nhau và họ rơi vào một tình yêu tuyệt vọng từ ngày còn ngồi
trên ghế nhà trường. Họ yêu nhau tha thiết nhưng không thể gặp nhau công khai
vì một sự hằn thù giữa hai gia đình và Layla bị gia đình buộc đi lấy người
khác. Bằng cốt truyện như vậy, câu chuyện Layla và Majnun trở thành một bi kịch
của tình yêu bất tử mà 400 năm sau đó William Shakespeare cũng đi theo cách này
trong bi kịch Romeo và Juliet. Có
những ý kiến, bị các nhà nghiên cứu Shakespeare phản bác, cho rằng bản dịch
trường ca Layla và Majnun của Nezami
đã có ảnh hưởng đến William Shakespeare khi ông viết Romeo và Juliet.
Theo truyền thống văn hóa Ả Rập, tình yêu của Layla và Majnun được gọi là
tình yêu trinh khiết – nghĩa là
những người yêu không bao giờ cưới và chưa bao giờ ân ái với nhau về mặt thể
xác. Mô-típ này trở thành phổ biến hầu như khắp thế giới, những câu chuyện tình
yêu như “Qays và Lubna”,
“Kuthair và Azza”, “Marwa và Al Majnoun Al Faransi”, “Antara và Abla” đều sử
dụng mô-típ này. Nhà nghiên cứu người Ba Tư Hekmat thống kê được không dưới 40
phiên bản tiếng Ba Tư và 13 phiên bản tiếng Thổ Nhĩ Kỳ của câu chuyện tình
“Layla và Majnun”. Còn nhà thư mục Vahid Dastgerdi thì cho rằng nếu đi tìm ở
các thư viện khắp thế giới thì sẽ có không dưới 1000 phiên bản của “Layla và
Majnun”.
Ở gần thị trấn Bacharach trên sông Ranh, treo trên mặt nước là một vách đá cao dựng đứng. Từ khắp các phía đều không có đường đi đến vách đá này. Không có những vết nứt hoặc chỗ nhô ra. Nếu không có cánh, không đến được đỉnh cao của nó. Người đời nói rằng dưới một tảng đá ở đáy vực, trong sâu thẳm màu xanh lá cây là nơi ở của vị thần sông Ranh. Ông đã xây dựng cho
mình một cung điện trong suốt bằng pha lê. Cá bơi vào vô số các cửa sổ của cung
điện. Tảo trải thảm trên sàn đá bằng cẩm thạch. Từ cuộc sống ở vùng sâu, tối
tăm, ảm đạm và hung dữ vị thần của sông Ranh trở thành một ông già râu bạc. Sát
bên mép nước là một ngôi làng đánh cá. Bên bìa làng, trong một túp lều xiêu vẹo
có một người đánh cá sống cùng đứa con gái có tên là Loreley.
Ai mà không biếtngười đẹpLoreley? Chỉ cần nàng buông mái tóc dàimàuvàng óng, thì chúng sẽ che hết bọ quần áo rách rưới của mình: có vẻ như Nữ hoàng đã đến ở trong nhà của người ngư dânnghèo khó.
Vẻ đẹp củaLoreleyđược lan ruyền khắp nơi. Thanh
niên từcácvùng lân cận tụ
tập trước cửa nhàcô. Người từxađến,chỉđể được xem mái tócvàng như lửa cháy ở trong túp lềutối và được nghe thấytiếng hát củaLoreley. Cô gái biết rất nhiều bài hát hay. Cả thời tuổi thơ của cô trôi
đi bên bờ sông Ranh. Bởi thế mà người ta nghe thấyniềm vui của con sông trong những bài hát của cô, nghe thấy những trò đùa và tiếng reo của sóng.
Nhưngmột hôm dướimột tảng đátrênbờ sông Ranh, Loreleythấymột hiệp sĩ trẻvà không hề quen biết. Hiệp sĩbị lạc trong rừngvà đi ra bờ sôngnghe thấy những âm thanhcủa sóng. Chàng trai nhìn thấyLoreley thì cảm thấy mình như hóa đá. Chàng
không thểhiểu được ai đang ở trước mặt mình: nàng
tiên cá hay cô tiên trong rừng. Chàng yêu Loreley từ cái
nhìn đầu tiên vàcô cũng yêu chàng hiệp
sĩ.
Hôm đó người cha già đã
chờ đợi Loreley trong tuyệt vọng. Cô gáiđã khôngtrở về nhà. Hiệp
sĩđã đưa cô vềlâu đài Stahleck
của mình. Năm lần con đườngchạy quanh núicao rồi hướng về lâu đài của hiệp sĩ. Tòa lâu đài ở trên đỉnh của ngọn núi cao ngất.
Loreley đứng trước gương, nhìn vào
gương mà không nhận ra mình. Cúi đầu, nghiêng vai rồi chau mày một cách nghiêm
túc và người đẹp ở trong gương, mặc áo quần lụa và nhung, lặp lại từng động
tác. Chàng hiệp sĩ mê mẩn những bài hát của Loreley. Chàng thường xuyên nói:
- Em hãy hát cho anh nghe một bài
hát đi em.
Tay trong tay họ đi bộ trong rừng. Mái
tóc vàng sáng Loreley tỏa sáng làm cho những cây thông đen như được nến thắp
sáng từ những giọt nhựa thông. Những chú hươu ghé sừng vào bụi. Và chúng đến gần
lại để nghe những bài hát của Loreley. Hiệp sĩ cười và siết tay cầm thanh kiếm
để có thể thể bảo vệ người yêu dấu khỏi thú dữ hoặc những tên cướp.
Còn bà mẹ của hiệp sĩđang rất lo lắngtrong ngôi thápảm đạmcủa
mình. Bà cảm thấy run rẩy ngay cả khi ngồi bên lò sưởi.
Những người đầy tớ chất thêm củi vào bếp lò. Những tia lửa
bắn tung tóe ra mà cũng khôngthể làm ấm
cho nữ bá tước già. Bà run lên vì giận dữ, bà căm thù đứa con gái củamột ngư dânnghèo. Mái tóc của Loreley
vàng óng, nhưng không phải thứ vàng mà bà chủ của
tòa lâu đài yêu mến. Nếu thực sự là vàng
thì chỉ trongtiền đồng vàvàng
thỏi. Còn ở đây – chẳng lẽ những bài hát là của hồi môn?
- Mẹ không còn gì để mà nói với con nữa, con trai ạ.
Con đã mang ai về nhà thế này? – người mẹ nói với chàng hiệp sĩ – con đã làm
hoen ố danh tiếng của dòng họ. Con đã quên mất rằng mình là dòng họ của vua. Mà
chẳng lẽ con chưa có ai để chọn nàng dâu hay sao chứ? Cô gái mà mẹ đã nhắm cho
con là một cô gái xinh đẹp và giàu có, lại là con gái của một hiệp sĩ danh
tiếng. Thế mà con lại chọn cho mình cô con gái của một người làm nghề đánh cá
nghèo xác nghèo xơ. Lời nguyền rủa của mẹ sẽ là món quà cưới cho con.
Chàng hiệp sĩ cúi đầu nghe những lời quở trách của mẹ.
Chàng yêu Loreley nhưng cũng không dám làm trái lời mẹ. Chàng sợ những lời
nguyền rủa của bà.
Còn nữ bá tước già không còn cảm thấy run khi ngồi bên
bếp lửa. Bà đã làm một việc không tốt và bây giờ đã cảm thấy nóng bừng.
Chàng hiệp sĩ nói với Loreley rằng phải đi săn mấy
hôm. Chàng cùng với những thợ săn của mình lên đường trong đêm. Loreley đứng
nhìn qua cửa sổ. Nàng vô cùng buồn bã và cảm nhận một điều gì đó không được tốt
lành. Bỗng cánh cửa mở ra từ từ, nữ bá tước già bước vào phòng của cô. Bà bước
đến và nói với Loreley:
- Con trai của ta đã lừa dối cô. Không phải nó đi săn
mà đến nhà cô dâu cùng mấy đứa bạn mang lễ cưới đến nhà cô dâu. Cô không có
việc gì ở trong nhà này nữa. Nếu cô muốn thì có thể ở lại dự đám cưới của nó.
Hãy xuống bếp giúp việc cho những người đầy tớ, những việc này thì chắc là cô
rất quen.
Loreley cảm thấy trời đất tối sầm. Nàng giật phăng
chiếc dây chuyền vàng, tháo nhẫn vứt xuống chân nữ bá tước rồi chạy khỏi cung
điện.
Suốt đêm nàng chạy trong khu rừng tối. Những con cú
kêu trong bóng đêm và nặng nề bay trên đầu cô. Tiếng thú dữ đang gào thét đâu
đây nhưng nàng không thấy sợ. Nàng chỉ sợ gặp lại chàng hiệp sĩ, chỉ sợ nhìn
thấy chàng với vẻ mặt hân hoan và tràn đầy hạnh phúc khi trở về từ nhà của cô
dâu sắp cưới. Chỉ đến khi ánh bình minh bắt đầu le lói thì nàng về đến ngôi
làng đánh cá của mình.
Người cha già gặp cô trên ngưỡng cửa.
Nhưng không phải nhẹ nhàng mà ông trừng mắt nhìn Loreley, và cô cúi đầu xuống. Cô
con gái bị làm nhục thì không có chỗ trong ngôi nhà này. Cô gái bỏ nhà ra đi,
đi về đâu mà con mắt nhìn thấy. Còn ở bên những cánh cổng mà cô đi ngang qua,
người ta giơ ngón tay lên và nói:
- Áo gấm, dây chuyền, nhẫn vàng ở
đâu hết rồi em? Sao không đến làm dâu nhà bá tước?
Suốt ngày Loreley đi thơ thẩn trong rừng còn khi đêm xuống
cô ra bờ sông Ranh, nơi ngày trước cô đã gặp chàng hiệp sĩ. Và nàng quyết định
tự tử: nhảy xuống vực sâu.
Ánh trăng hờ hững treo trên cao, mặt nước sông dịu êm
và tĩnh lặng. Nhưng đột nhiên nổi sóng. Từ dưới đáy sâu vị thần của sông Ranh
nhô lên chầm chậm. Ngài nhô mái đầu và bờ vai lên khỏi mặt nước. Vương miện pha
lê ngời sáng dưới ánh trăng. Mái tóc dài màu xanh có rong tảo bám vào. Những vỏ
sò bám vào vai. Còn bộ râu lấp lánh ngời ánh bạc.
Loreley bình tĩnh nhìn vị thần. Lúc này đối với nàng
không có gì phải sợ cả. Điều đáng sợ nhất đã từng xảy ra với nàng. Thấy vậy, vị
thần của sông Ranh lên tiếng:
- Ta biết rằng người ta đã xúc phạm con. Nhưng họ đã
từng xúc phạm đến ta cũng không hề ít hơn. Con hãy nghe đây. Ta từng cai quản
cả xứ này. Mọi người luôn đến với ta để nhờ việc này việc nọ. Họ ném những vật
quí giá, những đồng tiền vàng và họ cầu nguyện để ta ban ơn, để ta cho những mẻ
lưới luôn đầy cá. Nhưng rồi ngày tháng trôi qua, tất cả đã quên ta. Vô tình họ
đã lấy đi ở ta vinh quang và sức mạnh. Nếu con bằng lòng ta sẽ cùng với con sẽ
trả thù những người trần. Ta sẽ tiếp thêm sức mạnh thần tiên cho những bài hát
của con. Nhưng con phải nhớ rằng không được cho phép lòng thương hại tồn tại
trong trái tim của con. Nếu con rơi dòng lệ thì con phải chết.
Và Loreley đáp:
- Vâng, con đồng ý.
Bờ vai của vị thần rung lên, một con sóng thật lớn
trào dâng cuốn lấy Loreley rồi đưa nàng lên đỉnh của vách đá cao chót vót. Khi
con sóng giảm đi, vị thần liền chui xuống vực. Ở dưới đó vị thần này thường gây
ra tai nạn chết chóc cho những kẻ đi trên sông.
Khắp nước Đức loan đi một tin đồn: cô con gái Loreley
của một ngư dân đã trở thành một cô tiên ác độc. Cứ mỗi buổi hoàng hôn nàng
ngồi trên vách đá cao chót vót và chải mái tóc vàng. Mái tóc này cháy lên như
ngọn lửa vào mỗi buổi hoàng hôn.
Thế rồi người ta đặt tên cho vách đá này là Loreley.
Loreley cũng chính là tên của cô tiên nọ. Thật khổ cho những ai nghe được câu
hát của Loreley. Vị thần của sông Ranh đã ban một sức mạnh diệu huyền cho những
bài hát và ban sự lãng quên cho người hát nó. Con tim của nàng đã hóa đá, còn
ánh mắt vô hình vẫn dõi nhìn xuống dòng sông. Không một ai có thể cưỡng lại
những bài hát của nàng. Nàng hát cho những kẻ bần hàn về một vương quốc giàu
có. Nàng hứa hẹn chiến thắng và vinh quang cho hiệp sĩ. Cho những ai đang mệt
lử sẽ có được sự bình yên. Và cho những kẻ đang yêu – một mối tình.
Mỗi người đều nghe ra
trong những câu hát của nàng một điều gì mà tâm hồn đang khao khát. Những bài
hát của Loreley luôn mang về cái chết. Giọng hát của nàng bỏ bùa mê rồi sau đó
dẫn người ta đi về vòng nước xoáy. Hãy rời khỏi nơi này, những ngư dân! Hãy coi
chừng, vận động viên bơi lội. Nếu bạn nghe được bài hát của tiên – nghĩa là bạn
phải chết! Người đánh cá buông mái chèo để cho chiếc thuyền trôi theo dòng nước.
Người này quên hết mọi sự trên đời, để cho lời ca làm phép thuật, ngước mắt
nhìn Loreley. Dòng nước xoáy cuốn lấy con thuyền. Không có gì cứu nổi!
Chàng hiệp sĩ trở về từ nhà cô dâu,
không còn thấy Loreley đã vô cùng buồn bã. Mệt mỏi vì những bữa tiệc, chàng cảm
thấy ghét cả cái tên của cô dâu con nhà quyền quí. Chàng đi thơ thẩn trong gian
phòng tối và nhớ lại: nàng đã từng soi gương này, đã từng đứng bên cửa sổ này,
từng bị ngã nơi này và chàng đã nắm lấy bàn tay…
- Tại sao mẹ lại đuổi nàng đi đâu? –
chàng trai nói với nữ bá tước già nua đang ngồi bên lò sưởi nhưng bà đã không
còn nghe thấy gì.
Thế rồi chàng cất bước đi xa. Rất nhiều năm chàng chu
du khắp mọi chốn nhưng một nỗi buồn trong lòng không thể nguôi ngoai.
Chàng quay trở về. Bà mẹ già của chàng đã chết. Tòa
lâu đài giờ vắng tanh, cây cỏ mọc um tùm.
Khắp vùng sông Ranh chàng nghe tin đồn về một phù thủy
có mái tóc vàng ngự trên vách đá. Chàng cảm thấy tuyệt vọng, giận dữ và trở nên
điên cuồng. Chàng mang gươm lao vào những ai gọi nàng Loreley của chàng là phù
thủy.
Chàng sai những đầy tớ chuẩn bị ngựa để chàng ra đi.
Chàng phóng ngựa đến bờ sông Ranh. Nhưng không một ai đồng ý chở chàng đến vách
đá Loreley. Chàng hứa sẽ cho họ tất cả tài sản, tất cả những gì mà chàng có.
Chàng ném cho những người đánh cá bị tiền rồi lấy một con thuyền của họ tự chèo
đi. Chàng cố hết sức để chèo thật nhanh. Chàng đã nghe tiếng hát của Loreley
vang lên…
Chàng ngỡ như con thuyền của mình đang bơi giữa không
trung. Không phải những con sóng mà là tiếng hát của Loreley đang vây quanh.
Không phải không khí, không phải gió mà là tiếng hát và mái tóc vàng.
-
Loreley! – chàng hiệp sĩ kêu lên.
Trong
phút chốc, dòng nước xoáy làm lật con thuyền và xô mạnh vào vách đá.
Thế
rồi bốn phía lặng im. Loreley nhìn thấy chàng hiệp sĩ đang chìm dần và nàng
thấy chàng không hề bám vào con thuyền. Một dòng lệ trào ra từ khóe mắt nàng.
Nàng nghĩ rằng phải cứu chàng. Nàng đưa bàn tay của mình xuống dòng sông. Từ
vách đá xuống thấp hơn, thấp hơn rồi nàng đã ngã xuống từ vách đá. Mái tóc vàng
của nàng bồng bềnh trên sóng nước và cả hai cùng biến mất.
Khi
đó từ dưới đáy vực có tiếng vang lên rất mạnh. Người đời nói rằng đó là cung
điện bằng pha lê của vị thần kia sụp đổ. Kể từ ngày đó không còn ai còn nhìn
thấy vị thần kia nữa. Những người dân sống bên sông Ranh từ lâu đã không còn
nhớ tới ông.
Nhưng
Loreley thì người đời không thể nào quên. Mãi mãi còn đây câu chuyện sống động
về mái tóc vàng, về những bài hát diệu huyền và số phận nghiệt ngã. Người ta kể
rằng bây giờ đôi khi vẫn thấy nàng Loreley trong buổi hoàng hôn ngồi trên vách
đá chải mái tóc vàng. Thân thể của nàng trong suốt và giọng hát vẫn còn văng
vẳng đâu đây. Vách đá này được người đời gọi là vách đá Loreley.
Câu
chuyện cổ của nước Đức trên đây kể về cô gái có tên là Loreley. Nàng ngồi trên
vách đá hát hay đến nỗi những người lái tàu bè đi qua đây vì mê giọng hát mà
quên hết việc của mình để tàu thuyền đâm vào vách đá. Câu chuyện đau buồn này
xuất phát từ một thực tế có thật. Ở nơi mà dòng nước của sông Ranh có vẻ rất
yên lặng kia lại cực kỳ nguy hiểm. Vách đá cao 132 mét nằm giữa hai thị trấn Bacharach và Sankt Goarshausen là nơi thường xuyên xảy ra
tai nạn. Rất nhiều thủy thủ đã bị chết ở đây. Thủ phạm của những tai nạn này được
cho là Loreley. Câu chuyện này cũng là nguồn cảm hứng cho các nhà thơ và họa
sĩ. Nhà thơ Heinrich Heine đã viết bài thơ “Loreley” nổi tiếng. Bài
thơ này cũng đã được dịch ra tiếng Việt. Die Lorelei Ich weiss nicht, was soll es bedeuten, Dass ich so traurig bin, Ein Märchen aus uralten Zeiten, Das kommt mir nicht aus dem Sinn. Die Luft ist kühl und es dunkelt, Und ruhig fliesst der Rhein; Der Gipfel des Berges funkelt, Im Abendsonnenschein. Die schönste Jungfrau sitzet Dort oben wunderbar, Ihr gold’nes Geschmeide blitzet, Sie kämmt ihr goldenes Haar, Sie kämmt es mit goldenem Kamme, Und singt ein Lied dabei; Das hat eine wundersame, Gewalt’ge Melodei. Den Schiffer im kleinen Schiffe, Ergreift es mit wildem Weh; Er schaut nicht die Felsenriffe, Er schaut nur hinauf in die Höh’. Ich glaube, die Wellen verschlingen Am Ende Schiffer und Kahn, Und das hat mit ihrem Singen, Die Loreley getan.
NÀNG TIÊN LÔRƠLÂY
Không hiểu được vì đâu
Mà lòng tôi buồn bã
Câu chuyện từ thời cổ
Cứ vương vấn trong đầu.
Sông Ranh trôi lững lờ
Đêm sắp buông, trời lạnh
Trên núi cao lấp lánh
Ánh nắng buổi chiều tà.
Cô gái đẹp tuyệt trần
Đang ngồi trên mỏm đá
Mái tóc nàng óng ả
Dưới chiếc lược màu vàng.
Vừa chải vừa cất lên
Một khúc ca tình tứ
Giai điệu này quyến rũ
Khiến lòng người xốn xang.
Người trên những chiếc thuyền
Thấy cõi lòng đau khổ
Quên đá ngầm hiểm trở
Chỉ ngước mắt nhìn lên.
Tôi nghĩ những người này
Và bao người đã chết
Chỉ vì mê câu hát
Của nàng Lôrơlây.
Và ban nhạc Scorpions sáng tác bài Lorelei cũng nổi tiếng không kém. Chúng tôi dịch nghĩa phần lời bài hát này vì chưa có ai dịch ra tiếng Việt:
LORELEI
There was a time when we sailed on together
Once had a dream that we shared on the way
There was a place where we used to seek shelter
I never knew the pain of the price I would pay
You led me on with a cloak and a dagger
And I didn't know you had made other plans
You had me believe we were meant for forever
I really thought my heart would be safe in your hands
Lorelei
My ship has passed you by
And though you promised me to show the way
You led me astray
You were my Lorelei
What kind of fool was I
Cause I believed in every word you said
And now I wonder why
Lorelei
There was a time when we held one another
Bearing our souls in the light of the flame
Those were the days now I've lost my illusions
Sometimes I wake in the night and I call out your name
Lorelei
My ship has passed you by
And though you promised me to show the way
You led me astray
You were my Lorelei
What kind of fool was I
Cause I believed in every word you said
And now I wonder why
Lorelei
Now there's a light that shines on the river
Blinding my eyes from so far away
Shot through the heart but now I know better
As hard as it is to resist the song that you play
LORELEI
Từng có một thời gian chúng ta đi chung trên một con thuyền
Cùng chia sẻ chung một giấc mơ khắp mọi nẻo
Có một nơi chốn mà ta đã tìm nơi trú ẩn chung
Anh chưa bao giờ biết nỗi đau của cái giá mà anh phải trả.
Em đã lừa anh với con dao giấu trong chiếc áo choàng
Mà anh không biết rằng em đã có những chương trình khác
Em làm cho anh tin rằng ta sẽ bên nhau muôn đời muôn kiếp
Và con tim anh trong tay em sẽ mãi mãi vẹn nguyên.
Lorelei
Con tàu của anh đã từng đi ngang qua em đấy
Mặc dù em từng hứa rằng sẽ chỉ đường anh
Và em đã chỉ cho anh lạc lối
Em đã từng là người yêu dấu của anh
Thế mà hóa ra anh đã dại dột vô cùng
Bởi vì anh vẫn tin mỗi lời em nói
Và bây giờ ngạc nhiên, vì sao anh tự hỏi
Lorelei
Đã từng có một thời ôm ấp chúng mình
Mở lòng cho nhau trong sáng bừng ngọn lửa
Từng có một thời, nhưng giờ đây không còn nữa
Đôi khi anh thức giấc trong đêm tối gọi tên em…
Lorelei
Con tàu của anh đã từng đi ngang qua em đấy
Mặc dù em từng hứa rằng sẽ chỉ đường anh
Và em đã chỉ cho anh lạc lối
Em đã từng là người yêu dấu của anh
Thế mà hóa ra anh đã dại dột vô cùng
Bởi vì anh vẫn tin mỗi lời em nói
Và bây giờ ngạc nhiên, vì sao anh tự hỏi
Lorelei
Bây giờ trên dòng sông có ánh sáng chiếu lên
Làm cho mắt anh mù, dù từ nơi xa lắm
Phát súng bắn vào tim nhưng anh dễ dàng cảm nhận
Rằng thật khó vô cùng mà tránh được bài hát của em
Ngày
xưa ở Roma có một người thầy thuốc tên là Valentine. Ông trở thành một linh
mục, mặc dù thời đó những người theo đạo Thiên Chúa còn bị truy đuổi. Valentine
không chỉ thường xuyên cầu nguyện cho các bệnh nhân của mình sức khỏe mà ông
còn bí mật làm lễ cưới cho các đôi uyên ương.
Một
hôm, có một người cai ngục gõ cửa nhà Valentine. Người này dắt theo một đứa con
gái mù. Người cai ngục nghe tin về tài chữa bệnh của Valentine nên cầu khẩn ông
chữa cho con gái của mình. Valentine biết rằng, bệnh của cô gái là không thể
chữa được, tuy nhiên ông vẫn hứa rằng sẽ làm hết sức mình để chữa cho cô gái.
Ông cho cô gái một ít thuốc mỡ để bôi lên mắt và dặn sẽ đến để ông xem lại sau
một thời gian.
Sau
đó mấy tuần, thị lực của cô gái vẫn không hề khá hơn. Tuy nhiên, người cai ngục
và cô con gái của ông vẫn tin thưởng ở thầy thuốc Valentine nên tiếp tục điều
trị.
Cũng
trong thời gian này Hoàng đế La Mã nghe tin về chuyện Valentine bí mật làm lễ
cưới cho các đôi uyên ương. Một hôm những người lính xông vào nhà ông, tịch thu
tất cả thuốc men và bắt giam ông.
Khi
người cai ngục, bố của cô gái mù nghe tin Valentine bị bắt thì cũng muốn giúp
nhưng ông cũng không biết phải làm gì. Valentine biết rằng chỉ một thời gian
ngắn nữa là ông phải chết. Ông nhờ người cai ngục cho ông xin bút, mực và giấy
viết để ông viết cho cô gái mù một bức thư vĩnh biệt. Khi người cai ngục trở về
nhà, cô con gái mù chạy ra đón ông. Cô gái mở bức thư, ở bên trong bức thư có
một bông hoa nghệ tây màu vàng. Cô gái đặt bông hoa vào lòng bàn tay mình, màu
sắc của bông hoa chiếu vào gương mặt cô gái. Và đã xảy ra một điều kỳ diệu: mắt
cô gái đã sáng trở lại.
Valentine
bị tử hình vào ngày 14 tháng 2. Ông được chôn cất ở Roma (theo một truyền
thuyết khác thì một phần tro cốt được chôn ở Terni, một phần ở nhà thờ Thánh
Antonia ở Madrid). Như một người tử vì đạo, bị hành quyết vì Đức tin, ông được
phong Thánh. Năm 496 Giáo hoàng Gêlasiô I lấy ngày 14 tháng 2 là ngày Thánh
Valentine, tức ngày của các tình nhân.
Thực
tế như thế nào, chúng ta không biết và sẽ không bao giờ biết được chính xác vì
truyền thuyết về Valentine có rất nhiều và rất khác nhau. Nhưng có một điều
chúng ta biết được: đó là Thánh Valentine quả là đã chết vì Tình yêu. Ông đã
sống bằng tình yêu, dù với một cuộc đời ngắn ngủi – tình yêu với Đức Chúa Trời,
tình yêu với một người con gái và tình yêu với con người nói chung, những người
mà ông đã giúp đỡ, như là một thầy thuốc, một linh mục hoặc đơn giản chỉ là một
con người sống bằng tất cả tấm lòng.
Bạn thân mến của tôi - nếu tình yêu mến quê hương xứ sở
không lừa dối tôi thì có lẽ không có nơi nào trên đất nước Italia tươi đẹp này
có thể tìm ra một thành phố sánh bằng Verona về vị trí, về phong cảnh, về vẻ đẹp
của dòng sông như Adige với dòng nước trong xanh, chia thành phố ra làm hai phần
và về sự phong phú của các mặt hàng có xuất xứ từ nước Đức. Những cánh đồng đầy
ánh nắng, những thung lũng xanh mướt và những quả đồi tuyệt đẹp vây lấy thành
phố từ khắp bốn phía. Đấy là tôi còn chưa nói về vô vàn những mạch nước nguồn
trong và sạch, về bốn cây cầu tuyệt đẹp vắt mình qua dòng sông, và về những tượng
đài cổ xưa có ở khắp nơi trong thành phố. Tuy nhiên, tôi mở đầu câu chuyện của
mình không phải để ngợi khen quê hương mình, xứ sở mà không cần đến những lời
khen thì vẫn xứng đáng với những gì đáng kính nể nhất, - tôi muốn kể bạn nghe một
câu chuyện đau buồn, về nỗi bất hạnh nhất trần gian đã xảy ra ở thành phố của
tôi với hai người yêu nhau tha thiết.
Ở thời cai trị của dòng họ della Scala, trong số những
người giàu có và nổi tiếng có hai dòng họ Montecchi và Capelletti. Giữa hai
dòng họ này, không hiểu vì nguyên do nào, có một mối thù truyền kiếp. Trong những
lần xung đột có nhiều người của cả hai dòng họ bị giết chết, từ đó mà mối thù
càng thêm sâu nặng. Thời đó, lãnh chúa của Verona là Bartolomeo Scalla đã cố gắng
để hoà giảng hai dòng họ thù nghịch nhưng không thể thay đổi được gì vì mối thù
ăn sâu trong tâm khảm của mỗi người. Thế rồi theo thời gian, mối thù có phần lắng
xuống, ít nhất thì cũng không còn những vụ đổ máu, và nếu như những chàng trai
trẻ gặp những người già của bên thù nghịch thì nhường đường cho họ.
Một lần, sau dịp Giáng sinh, ở khắp nơi người ta tổ chức
nhiều lễ hội, theo tục lệ, những người đến dự đều đeo mặt nạ. Antonio
Capelletto, trưởng dòng họ cũng tổ chức một buổi lễ hoành tráng, mời những quí
ông, quí bà danh tiếng. Ở đó có thể nhìn thấy hầu hết những chàng trai thuộc
các gia đình quyền quí. Chàng Romeo Montecchio hai mươi tuổi, nổi tiếng đẹp
trai và lịch lãm trong giới trẻ Verona cũng đến đây. Chàng đeo mặt nạ, cùng với
những người bạn khác đến nhà Capelletti khi màn đêm buông xuống. Lúc đó Romeo
đã yêu tha thiết một người phụ nữ, suốt trong hai năm chàng theo đuổi người
này, dù nàng đến nhà thờ hay đi đâu đó thì chàng luôn dõi theo từng bước chân
nhưng người đẹp vẫn không thèm để ý. Chàng viết thư, cử người đến tìm gặp nhưng
con tim người đẹp không bao giờ mỉm cười với chàng trai say mê đắm đuối. Romeo
vô cùng đau khổ và đã nghĩ là sẽ đi khỏi Verona để đi chu du khắp nước Ý trong
vài ba năm cho khuây khoả. Nhưng rồi sau đó chính tình yêu này lại làm cho
chàng tự trách mình vì ý nghĩ điên rồ và sẽ không bao giờ đi khỏi Verona. Một
hôm chàng tỏ ra nghi ngờ rồi tự hỏi mình: “Ta theo đuổi nàng có để làm gì đâu nếu
như điều này chỉ mang lại cho ta bao đau khổ? Ta không nên đi theo nàng đến nhà
thờ và những nơi mà nàng đến. Có thể, ngọn lửa tình trong ta sẽ dần tắt nếu như
ta không bắt gặp đôi mắt tuyệt đẹp của nàng”. Nhưng than ôi! - tất cả mọi xét
đoán đều trở nên phí uổng, vì nàng càng nghiệt ngã bao nhiêu, chàng càng có ít
hy vọng bao nhiêu thì tình yêu của chàng càng mãnh liệt và hễ không gặp được
nàng dù một ngày thì chàng vô cùng đau khổ. Chàng tỏ ra kiên định với đam mê của
mình đến nỗi những người bạn của chàng sợ chàng sẽ héo hon bèn khuyên chàng hãy
từ bỏ nó. Nhưng Romeo không thèm để ý đến những lời khuyên của bạn bè, giống
như người đẹp không hề để ý đến người tình đau khổ.
Trong số bạn bè của Romeo có một chàng trai tin rằng
Romeo yêu mà không hy vọng được đáp lại sẽ làm cho chàng tàn tạ giữa ngày xanh,
bèn khuyên:
- Romeo, tớ rất quí cậu như người anh em, tớ vô cùng đau
khổ khi nhìn thấy cậu đang như tuyết tan chảy ra dưới ánh nắng mặt trời. Chẳng
lẽ cậu không thấy rằng mọi cố gắng của cậu đều vô ích, cậu không thể giành được
tình yêu của người đẹp vì càng ngày nàng càng tỏ ra nghiệt ngã hơn, cậu khổ sở
làm gì cho phí uổng? Vì rằng sự điên rồ chỉ mong muốn điều mà không chỉ khó
khăn mà còn không thể nào đạt đến. Chẳng lẽ cậu không thấy rằng nàng không cần
đến cậu lẫn tình yêu của cậu? Biết đâu nàng đã có người yêu mà nàng không thể từ
bỏ ngay cả với hoàng đế. Cậu trẻ trung và là chàng trai số một ở thành phố này.
Tớ có thể nhìn vào mắt cậu và không một chút nịnh mà nói rằng cậu là người lịch
thiệp, can đảm, và cậu có một thứ quan trọng với tuổi trẻ hơn cả - cậu là người
có giáo dục, có trình độ. Ngoài ra, cậu là con trai một, bố cậu là người giàu
có thế nào thì ai ai cũng đã biết. Có thể, ông có phần nào keo kiệt với cậu và
đôi khi chửi mắng cậu vì những chi tiêu như ném tiền qua cửa sổ? Nhưng ông vẫn
lao động vì cậu và cho phép cậu tất cả những thứ gì cậu muốn. Cậu hãy nhìn lại
những nhầm lẫn của mình xem: hãy xua đi bọt nước bám trên đôi mắt, hãy lấy lại
tinh thần và hãy để cho người mơ ước của cậu là người xứng đáng với những gì đã
nói. Cậu giận cũng phải thôi và cơn giận của cậu mạnh hơn tình yêu. Bây giờ
đang là mùa lễ hội: cậu hãy đi khắp nơi và nếu vô tình cậu nhìn thấy cái người
mà cậu đã theo đuổi một cách vô ích thì cậu hãy quay mặt với nàng, cậu hãy nhìn
vào tấm gương của tình yêu mình và cậu sẽ tìm thấy phần thưởng cho những đau khổ
mà cậu đã chịu đựng, vì rằng có một cơn giận khôn ngoan bao trùm lấy cậu và nó
ghìm lại nỗi đam mê, cậu sẽ cảm thấy tự do.
Người bạn thân của Romeo bằng những lời trên và những lời
thuyết phục khác mà tôi không kể hết ra đây, đã cố gắng kéo chàng ra khỏi một
tình yêu tuyệt vọng. Romeo kiên nhẫn nghe những lời của người bạn và cố gắng thực
hiện theo những lời khôn ngoan. Vì thế mà chàng bắt đầu tham dự vào tất cả mọi
lễ hội và, khi gặp lại người đẹp không thương xót của mình thì chàng không ngoảnh
mặt đi mà, ngược lại, nhìn ngắm và ngó sang những cô gái khác như để chọn cho
mình người của trái tim, giống như người đi ra chợ hỏi giá ngựa hay quần áo.
Như đã nói, Romeo đeo mặt nạ đến dự lễ ở nhà Capelletti,
và dù cho mối thù còn đó, những chàng trai không cảm thấy điều gì xúc phạm.
Romeo đeo mặt nạ rất lâu, sau đó chàng cởi mặt nạ và ngồi vào một góc phòng,
nơi có thể nhìn thấy tất cả mọi người trong phòng được chiếu sáng bởi rất nhiều
ngọn đèn sáng như ban ngày. Khách khứa với vẻ tò mò nhìn Romeo, đặc biệt là những
người phụ nữ ngạc nhiên trước vẻ gan dạ của chàng. Romeo được tất cả yêu mến
vì, ngoài vẻ đẹp trai, chàng có phong thái đĩnh đạc cùng với vẻ cao thượng.
Ngay cả kẻ thù của chàng cũng tỏ ra bao dung với tuổi trẻ của chàng. Romeo đưa
mắt nhìn những người phụ nữ có mặt trong buổi lễ, tỏ thái độ về người này người
kia và không thích khiêu vũ. Bỗng nhiên ánh mắt của chàng dừng lại ở một cô gái
có vẻ đẹp lạ thường mà trước đó chàng chưa từng biết đến. Cô gái cũng rất thích
Romeo và chàng nghĩ rằng trong đời chàng chưa từng được nhìn thấy một cô gái
nào đẹp và quyến rũ đến như vậy. Chàng cảm thấy một niềm vui bất tận khi nhìn
gương mặt nàng và quyết định bằng mọi cách để giành tình cảm của nàng. Và tình
cũ nhường chỗ cho tình mới được đốt lên bằng ngọn lửa mà chỉ tắt cùng với cái
chết của chàng. Lâm vào tình thế như vậy, Romeo thậm chí không cần biết nàng là
ai mà chỉ tận hưởng sắc đẹp của nàng khi chăm chú nhìn theo mỗi bước chân, từng
nét mặt, nếm vị ngọt của tình yêu.
Romeo, như đã nói trên đây, ngồi trong góc phòng và tất cả
những người khiêu vũ đều đi ngang qua. Giulietta – tên cô gái – là con gái của
chủ nhà và là linh hồn của buổi lễ. Nàng cũng chưa từng biết đến Romeo nhưng
nàng ngỡ rằng Romeo là chàng trai đẹp và quyến rũ nhất trên đời và nàng luôn
đưa mắt nhìn trộm còn trong tim nàng có một niềm vui và một vẻ bồi hồi không tả
được. Nàng rất muốn được nhảy cùng với Romeo: khi đó nàng sẽ được ngắm chàng
nhiều hơn, được nghe giọng nói của chàng và nàng nghĩ rằng giọng nói của chàng
cũng dịu êm như là những ánh mắt mà chàng vẫn ném về phía nàng. Nhưng Romeo ngồi
cô đơn trong góc phòng, không tỏ vẻ muốn khiêu vũ. Đôi mắt của chàng không rời
Giulietta và cô cũng không thể không nhìn Romeo. Khi ánh mắt của họ gặp nhau
thì họ bắt đầu thổn thức, trong mắt họ có một ngọn lửa cháy lên, rõ ràng là có
một tình yêu mãnh liệt đang ngự trị trong lòng họ. Có vẻ như họ chỉ muốn một điều:
còn lại hai người và để trút cho nhau tình cảm như ngọn lửa của mình.
Trong khi họ đang ở trong tình trạng như vậy, nhìn ngắm
nhau, thì khiêu vũ kết thúc và bắt đầu trò chơi “cầm đèn” theo vòng tròn. Khi
trò chơi này bắt đầu, có một phụ nữ đã mời Romeo tham gia và chàng đã làm cái
việc như dự đoán, trao đèn cho một phụ nữ. Chàng bước đến Giulietta như trò
chơi này đòi hỏi, cầm tay nàng với sự vui sướng không thể tả của cả hai người.
Giulietta đứng giữa Romeo và Marcuccio – là người trong cung đình, nổi tiếng lịch
thiệp, ai cũng yêu mến Marcuccio vì anh ta rất biết cách pha trò, lúc nào cũng
sẵn sàng những câu chuyện vui và biết dùng nó giữa đám đông mà không bao giờ
xúc phạm một ai. Mùa đông cũng như mùa hè bàn tay của anh ta đều lạnh hơn tuyết
trên núi An-pơ và dù anh ta có cố gắng sưởi chúng trên lửa bao nhiêu thì vẫn lạnh.
Giulietta, với bên trái là Romeo, bên phải là Marcuccio, cảm nhận người yêu dấu
đang nắm bàn tay mình, nàng muốn trò chuyện với chàng, nàng hường gương mặt rạng
rỡ về phía chàng và bằng một giọng thì thầm:
- Xin đa tạ cái khoảnh khắc khi có anh ở bên em! – Và
cùng với những lời này, nàng siết nhẹ bàn tay Romeo. Chàng cũng siết nhẹ tay
nàng và nói:
- Em cảm ơn ta vì điều gì vậy? – Sau đó chàng nhìn nàng bằng
ánh mắt van nài, cúi gần bờ môi nàng rồi thổn thức.
Giulietta cười nói:
- Xin chàng chớ ngạc nhiên rằng em cám ơn sự có mặt của
chàng, Messer Marcuccio làm cho em lạnh bằng bàn tay của mình, còn chàng sưởi ấm
cho em.
Romeo trả lời ngay:
- Điều làm em dễ chịu, dù bằng cách nào, ta vẫn cảm thấy
vui và ta không còn mong điều gì trên đời này ngoài được phụng sự em, coi mình
là một người hạnh phúc nếu được em sai khiến như kẻ đầy tớ cuối cùng của em. Nếu
bàn tay của ta sưởi ấm cho em thì ngọn lửa từ đôi mắt tuyệt đẹp của em đã đốt
cháy ta, và nếu như em không thể dập tắt được đám cháy này thì chỉ sau phút
giây ta sẽ trở thành tro bụi!
Chưa kịp nói hết những lời cuối thì trò chơi “cầm đèn” kết
thúc. Giulietta đang cháy lên bằng tình yêu, thổn thức siết nhẹ bàn tay Romeo
và nói:
- Than ôi, em chỉ có thể nói với chàng một điều rằng em
đã thuộc về chàng nhiều hơn là chính mình!
Khi khách khứa đã ra về, Romeo cố nán lại để xem cô gái sẽ
đi về hướng nào, cần một thời gian không lâu để chàng khẳng định được Giulietta
là con gái của chủ nhà, hơn nữa một người bạn của Romeo cũng nói cho chàng biết
như vậy. Điều này làm cho Romeo cảm thấy tuyệt vọng. Chàng hiểu rằng sẽ vô cùng
khó khăn và nguy hiểm để đạt đến tình yêu của mình. Nhưng vết thương đã mở và
thuốc độc tình yêu đã ngấm vào. Về phần mình Giulietta cũng khát khao được biết
chàng trai đó là ai. Nàng gọi người vú nuôi rồi bước vào gian phòng, đến gần cửa
sổ, nơi có ánh sáng đèn từ đường phố chiếu vào, nàng hỏi người vú nuôi chàng
trai mặc áo quần sặc sỡ là ai, chàng trai cầm trong tay thanh kiếm là ai còn
chàng trai đẹp nhất đang cầm trong tay chiếc mặt nạ là ai. Người vú nuôi tốt bụng
đã nghe nói về họ bèn gọi tên tất cả và bà biết rất rõ về Romeo, đã gọi họ tên
chàng. Giulietta cảm thấy cứng đờ như giá băng khi nghe nhắc đến họ Montecchi,
một nỗi tuyệt vọng xâm chiếm lấy tâm hồn nàng – Romeo sẽ không bao giờ có thể
trở thành người chồng vì mối thù hằn giữa hai dòng họ, tuy thế nàng không tỏ ra
cho ai biết điều này khi đi vào phòng ngủ. Suốt đêm nàng không thể nào chợp mắt,
trăm nghìn ý nghĩ vương vấn trong đầu, nhưng từ chối tình cảm của mình dành cho
Romeo thì nàng không thể và không muốn thế vì rằng một tình yêu rất mạnh mẽ đã
cháy lên. Trước mắt nàng vẻ đẹp tuyệt trần của Romeo cứ hiện lên và càng nguy
hiểm, càng khó khăn hình dung, càng đánh mất niềm hy vọng mong manh thì một nỗi
đam mê trong lòng nàng càng cháy bỏng. Nàng đấu tranh với hai luồng ý nghĩ đối
lập - một thúc giục nàng làm theo ý định của mình, một căn ngăn và cản trở con
đường đến hạnh phúc, nàng tự nhủ:
- Trời ơi, những ước mong vô vọng sẽ đưa ta đi về đâu? Ta
là ai? Chẳng lẽ Romeo lại có thể yêu ta?! Sao mà ta dại dột đến vậy! Biết đâu
chàng chỉ giả vờ tán tỉnh ta, lừa dối ta để rồi nhạo báng ta? Biết đâu đấy là sự
trả thù cho mối thù giữa hai dòng họ cứ mỗi ngày một lớn. Nhưng không, chàng là
người quá cao thượng để mà đi nhạo báng kẻ yêu chàng tha thiết. Nếu quả thật
đôi mắt là cửa sổ tâm hồn thì nghĩa là vẻ đẹp của chàng lừa dối vì nó đã giấu đằng
sau mình một con tim nghiệt ngã và ác độc, không, ta hy vọng rằng ở con người
tuyệt vời như thế chỉ có tình yêu, sự cao thượng và lịch lãm. Giả sử chàng yêu
ta thật lòng và mong ta trở thành vợ chàng thì chẳng lẽ ta không hiểu được rằng
bố ta sẽ không bao giờ đồng ý? Nhưng ai mà biết được, biết đâu dòng họ này sẽ
mang lại hoà bình và đồng thuận mãi mãi cho những gia đình? Ta vẫn thường nghe
rằng hôn nhân mang lại hoà bình không chỉ cho những người bình thường mà còn
cho cả những bậc đế vương và thậm chỉ sự hoà hợp cho cả những phe phái vốn thù
hằn truyền kiếp. Biết đâu, ta sẽ là người mang lại hoà bình cho những gia đình.
Tin tưởng vào những ý nghĩ như vậy, cứ mỗi lần nhìn thấy
Romeo đi ngang qua ngoài đường, nàng đón chào bằng gương mặt hân hoan. Và điều
này đối với Romeo là niềm hạnh phúc bất tận. Romeo, cũng giống như Giulietta, từng
trăn trở với những suy nghĩ của mình, hết hy vọng rồi thất vọng. Chàng cảm thấy
có sự nguy hiểm khi ngày cũng như đêm qua lại trên con đường, dưới của sổ của
người yêu dấu. Nhưng những ánh mắt hân hoan của Giulietta càng tiếp thêm cho
chàng sức mạnh và cuốn hút chàng đến với con phố này.
Cửa sổ phòng của Giulietta hướng ra con phố hẹp, đối diện
là một ngôi nhà cũ bỏ hoang. Mỗi khi Romeo rẽ từ đường phố chính sang con phố
này, chàng thường xuyên từ xa nhìn thấy Giulietta bên cửa sổ, và cứ lần nào
cũng vậy, hễ bắt gặp ánh mắt của chàng là nàng mỉm cười và tỏ vẻ hân hoan khôn
xiết. Romeo hằng đêm đến đây và đứng lại hồi lâu vì nơi này vắng vẻ, đôi khi
chàng có thể nghe giọng nói của Giulietta sau cửa sổ. Một hôm Romeo đến đây rất
khuya nhưng hoặc là do Giulietta linh cảm hoặc là do nguyên nhân nào đấy nên
nàng mở cửa sổ. Romeo nấp vào ngôi nhà hoang nhưng Giulietta nhận ra chàng vì
ánh trăng chiếu sáng cả đường phố. Cô gái từ trong phòng mình e ấp gọi Romeo và
nói:
- Romeo, tại sao anh một mình ở đây đem khuya như vậy? Thật
là bất hạnh, nếu như người ta bắt được anh thì điều gì sẽ xảy ra? Chẳng lẽ anh
không hiểu mối thù sâu sắc giữa hai dòng họ chúng ta, anh có nhớ bao nhiêu người
đã bị giết?! Tất nhiên người ta có thể trả thù anh ở đây, rồi em biết làm sao.
- Nàng ạ - Romeo trả lời – tình yêu là nguyên nhân của việc
anh đến đây trong đêm khuya. Anh không nghi ngờ rằng nếu người ta nhìn thấy
anh, họ sẽ giết chết anh ở đây. Nhưng anh sẽ cố gắng, đến chừng nào chút sức mọn
của anh cho phép, để thực hiện nghĩa vụ của mình và, nếu anh nhìn thấy người ta
vây lấy anh từ bốn phía thì anh sẽ chết nhưng không chết một mình. Cứ để cho họ
giết chết một người đang yêu, chẳng lẽ còn cái chết nào hạnh phúc hơn là cái chết
được ngã xuống dưới chân em? Không bao giờ muốn làm vấy bẩn danh dự của em và để
bảo vệ danh dự này anh sẵn sàng trả giá bằng máu của mình. Nhưng nếu như em yêu
anh không ít hơn tình yêu của anh dành cho em thì hãy gìn giữ cuộc đời anh như
anh gìn giữ cuộc đời em, hãy vượt qua tất cả mọi trở ngại và hãy biến anh thành
một người hạnh phúc nhất ở trần gian.
- Thế anh muốn em sẽ làm gì? – Giulietta hỏi.
- Anh muốn – Romeo trả lời – em yêu anh như anh đây yêu
em và cho phép anh bước vào phòng của em để nói với em về tình yêu của mình và
về những đau khổ mà vì em, anh đang chịu đựng.
- Nghe những lời này, một cơn giận bao trùm lấy
Giulietta, nàng nói:
- Romeo, anh biết rõ tình yêu của mình như em vậy. Em biết
rằng em yêu anh một khi con tim còn khả năng yêu và dường như nhiều hơn thế nữa.
Nhưng em muốn nói với anh rằng nếu anh muốn gắn bó với em không phải bằng hôn
nhân hợp pháp thì anh đã nhầm và đừng chờ đợi sự đồng ý của em. Vì em biết rằng
sự có mặt thường xuyên của anh ở nơi này có thể dễ dàng rơi vào bẫy của những
người độc ác để sau không bao giờ em còn có được niềm vui, em đã quyết định rằng
nếu anh muốn là người của em, cũng như em là của anh thì anh phải gọi em là vợ.
Nếu anh cưới em thì em sẵn sàng đi theo anh đến nơi nào anh muốn. Còn nếu anh
nuôi những niềm hy vọng khác thì anh hãy đi mà làm việc của mình và hãy để cho
em được yên thân.
Romeo không còn mơ ước gì hơn khi nghe những lời như thế,
chàng vui mừng trả lời rằng đấy là điều mong muốn duy nhất và chàng sẵn sàng kết
hôn với nàng chỉ cần đợi nàng ra lệnh khi nào và ở đâu.
- Vậy thì tốt – Giulietta nói – Nhưng mà vì em muốn cho tất
cả mọi thứ trong danh dự nên hãy để cho cha tinh thần của em, mục sư Fra Lorenzo
da Reggio làm lễ.
Cả hai người quyết định như vậy và Romeo sang ngày hôm
sau phải thoả thuận với vị mục sư sẽ làm lễ cho hai người.
Đấy là vị mục sư của giáo phái Minor Brotherhood, thông
thạo môn thần học, hiểu biết nhiều lĩnh vực, ngài còn là nhà triết học, nhà
pháp thuật thông thạo mọi phép thần bí. Vị mục sư muốn có tiếng tốt trong dân
chúng mà lại được làm những công việc mà mình yêu thích nên ngài cố gắng làm việc
cẩn thận, và như mọi khi, luôn tìm sự ủng hộ của những người quyền quí và có uy
tín. Ở Verona, trong số bạn bè của mục sư có cả bố của Romeo, nổi tiếng là một
người đáng kính trọng. Trong mắt ông ấy, mục sư là người của thần thánh, Romeo
cũng rất quí trọng mục sư, còn mục sư cũng yêu mến Romeo vì cho rằng chàng là
người khôn ngoan và dũng cảm. Mục sư không chỉ là cha tinh thần của gia đình
Montecchi, mà với gia đình Capelletti ngài cũng có mối quan hệ thân thiết, phần
lớn những quí ông, quí bà của thành phố Varona được ngài rửa tội. Chia tay với
Giulietta và nhận sự uỷ thác của nàng, Romeo đi về nhà. Sáng hôm sau chàng đến
tu viện San Francesco kể cho mục sư nghe chuyện tình của mình và thông báo quyết
định của chàng và Giulietta. Fra Lorenzo lắng nghe Romeo và hứa với chàng sẽ
làm tất cả những gì chàng mong muốn. Mục sư không thể từ chối điều gì, hơn nữa,
ngài hình dung rằng điều này sẽ góp phần hoà giải hai dòng họ Montecchi và
Capelletti và lấy lòng ngài Bartolomeo Scala, người luôn mong muốn hai dòng họ
từ bỏ hận thù để cho thành phố không còn những cuộc huynh đệ tương tàn.
Hai kẻ yêu nhau chờ đợi cơ hội thực hiện những điều đã
suy nghĩ.
Vào tuần chay Giulietta cho gọi người vú nuôi cùng ngủ với
trong phòng, chọn thời điểm thích hợp, nàng kể cho vú nuôi nghe câu chuyện của
mình. Mặc dù bà vú nuôi căn ngăn và trách móc nàng, khuyên nàng từ bỏ tình cảm
của mình nhưng tất cả đều vô ích, cuối cùng Giulietta cũng thuyết phục được vú
nuôi mang bức thư đến cho Romeo. Kẻ đang yêu đọc thư và cảm thấy mình là người
hạnh phúc nhất trần gian. Trong thư Giulietta dặn chàng vào lúc năm giờ đêm đến
trước cửa sổ đối diện ngôi nhà hoang và nhớ mang theo một thang dây. Romeo có một
người bạn đầy tớ rất trung thành mà chàng luôn tin tưởng giao cho những việc
quan trọng. Romeo kể cho người bạn này những dự định của mình và vào giờ đã hẹn
cùng với Pietro – tên người bạn đầy tớ - đến nơi Giulietta đang đợi. Nhìn thấy
Romeo, nàng thả xuống một sợi dây để buộc vào thang dây kéo lên. Sau đó, với sự
giúp đỡ của bà vú nuôi, Giulietta buộc chặt thang dây vào song cửa sổ bằng sắt
rồi đợi người yêu dấu. Romeo can đảm leo lên theo thang còn Pietro núp trong
ngôi nhà đối diện. Lên đến cửa sổ, nơi có những song dày và chắc, Romeo trò
chuyện với Giulietta. Sau những lời yêu thương, nàng nói với người tình:
- Anh ạ, em quí anh hơn cả ánh sáng của mắt mình, em gọi
anh đến để nói với anh rằng mẹ em quyết định đi cùng em thứ sáu tuần sau đến
nơi làm lễ vào giờ cầu nguyện. Anh hãy báo cho cha Fra Lorenzo để ngài biết sắp
xếp.
Romeo nói rằng mục sư đã biết hết và ngài đồng ý làm tất
cả những gì hai người muốn. Họ tình tự rất lâu và đến lúc phải chia tay, Romeo
leo xuống, cắt thang dây và cùng với Pietro đi khỏi. Giulietta cảm thấy lâng
lâng và những giờ khắc trước lễ thành hôn sao mà dài như bất tận. Về phần mình,
Romeo cũng trò chuyện với người bạn đầy tớ mà cảm thấy hạnh phúc vô cùng. Vậy
là đến ngày thứ sáu, như đã định từ trước, quí bà Giovanna - mẹ của Giulietta –
cùng con gái và một nữ hầu đến tu viện San Francesco, bước vào nhà thờ quí bà
cho gọi Fra Lorenzo. Mục sư giấu Romeo trong phòng xưng tội, ngài bước ra gặp
quí bà Giovanna, quí bà nói với mục sư:
- Thưa cha, con đến đây sớm, mang theo Giulietta vì biết
rằng cha sẽ làm lễ suốt cả ngày.
Vị mục sư nói rằng, ngài làm điều này nhân danh Đức Chúa
Trời và đa tạ Đức Chúa, sau đó ngài đi vào tu viện rồi trở lại phòng xưng tội,
nơi giấu Romeo. Giulietta ra gặp mục sư trước. Nàng bước vào phòng xưng tội,
đóng cửa và ra hiệu cho mục sư là đã chuẩn bị sẵn sàng. Fra Lorenzo kém rèm cửa
sổ và sau những lời mở đầu, nói với Giulietta:
- Con gái của ta, theo lời của Romeo thì con đồng ý làm vợ
chàng còn chàng là chồng của con. Con có thay đổi ý định của mình không?
Những người yêu nhau trả lời rằng họ mong muốn điều này.
Mục sư nghe ý muốn của hai người, nói lời khen ngợi rồi đọc những lời cầu nguyện
của nhà thờ, còn Romeo đeo vào tay Giulietta chiếc nhẫn trong niềm vui bất tận
của cả hai người. Hẹn nhau ngay trong đêm này gặp lại, Romeo hôn Giulietta qua
khung cửa sổ, lặng lẽ bước ra khỏi phòng xưng tội rồi ra khỏi tu viện, chàng
hân hoan đi làm những việc của mình. Vị mục sư kéo rèm cửa sổ, làm ra vẻ như nó
chưa từng được kéo lên rồi đi rửa tội cho cô gái hạnh phúc, sau đó đến mẹ cô và
những người phụ nữ khác. Đêm đến, theo giờ hẹn trước, Romeo cùng người bạn đấy
tớ đến bức tường của khu vườn. Romeo trèo lên tường để nhảy vào vườn, nơi
Giulietta cùng với bà vú nuôi đang đợi. Nhìn thấy Giulietta, Romeo chạy đến và
giang rộng vòng tay. Nàng cũng ngả vào vòng tay chàng và một hồi lâu hai người
đứng ôm nhau mà không nói một lời nào. Họ hôn nhau trong niềm hạnh phúc bất tận.
Sau đó hai người đi về một góc vườn, ngồi lên ghế đá và lại hôn nhau say đắm.
Hai người quyết định gặp lại và thông báo cho Messer Antonio để hoà giải các
gia đình với nhau, và Romeo hôn người vợ một nghìn lần rồi từ giã khu vườn,
chàng hân hoan nghĩ bụng:
- Trên đời này liệu còn có ai hạnh phúc hơn ta? Liệu còn
ai sánh được với ta trong tình yêu? Bao giờ có ai từng có một cô gái tuyệt vời
đến thế?
Giulietta cũng ngập tràn hạnh phúc, nàng nghĩ rằng trên đời
không còn tìm đâu ra một người lịch lãm hơn, cao thượng hơn và còn nhiều phẩm
chất khác tuyệt vời hơn Romeo. Nàng nóng lòng chờ đợi cho mọi điều sẽ được như
mong để không còn nỗi sợ hãi cùng Romeo tận hưởng những tháng ngày hạnh phúc.
Có những ngày hai người ở bên nhau nhưng cũng có những ngày không được như vậy.
Fra Lorenzo bằng mọi cách cố gắng hoà giải hai gia đình Montecchi và
Capelletti, mọi việc có vẻ đang diễn biến tốt đẹp, ngài hy vọng hai gia đình sẽ
thành thông gia.
Dịp lễ Phục sinh, trên đường từ cổng Borsari đi về hướng
Castel Vecchio nhiều người thuộc dòng họ Capelletti gặp những người thuộc dòng
họ Montecchi và đã xảy ra hỗn chiến. Trong số những người thuộc dòng họ
Capelletti có Tebaldo, anh con bác của Giulietta, là một chàng trai can đảm đã
xúi những người phía mình đừng thương xót người bên Montecchi. Cuộc hỗn loạn
kéo thêm nhiều người tham gia. Romeo cũng vô tình có mặt lúc đó cùng với mấy
người bạn khi họ đi dạo phố. Nhìn thấy những người bà con mình bị người bên
Capelletti đánh, chàng rất lo lắng, chàng biết rằng mục sư đang cố gắng hoà giảng
hai bên và ngài muốn cho không xảy ra cảnh thanh toán lẫn nhau. Mong muốn dẹp
trận ẩu đả, chàng nói với những người bạn của mình và những đầy tớ của họ:
- Nào, các anh em, chúng ta hãy ra tay dẹp trận ẩu đả
này, bắt mọi người bỏ vũ khí.
Romeo lao về phía trước dùng sức mạnh lôi những người
đang giằng xé nhau, cố gắng dẹp trận ẩu đả. Tuy vậy, mọi cố gắng của chàng đều
chẳng giúp được gì, mối thù hằn sâu nặng và người ta chỉ chờ có dịp là hành động
để trả mối thù xưa. Đã có hai ba người bị thương nằm lăn trên đất, còn Romeo
thì cố gắng can những người bên mình, khi đó Tebaldo bất ngờ lao lên đâm chàng
một nhát vào đùi. Nhưng Romeo mặc áo giáp bên trong nên lưỡi dao không xuyên
vào thịt. Romeo quay lại nhẹ nhàng bảo Tebaldo:
Tebaldo, nếu cậu nghĩ rằng tớ đến đây để đánh lộn với cậu
và những người bà con của cậu thì cậu đã lầm to. Tớ chỉ vô tình gặp trận ẩu đả
và tớ chỉ muốn kéo những người của mình ra về, muốn mọi người hoà giải với
nhau. Tớ đề nghị cậu cũng hành động như vậy với những người của mình.
Tất cả đều nghe những lời trên của Romeo, nhưng Tebaldo
hoặc là không hiểu Romeo nói gì hoặc là làm ra vẻ không hiểu, đã trả lời Romeo:
- A, thằng phản bội, mày hãy chết! Và giận dữ lao vao từ
phía sau, định chém Romeo vào đầu. Nhưng Romeo lúc nào cũng mặc áo giáp, chàng
quay người lại để tránh cú đâm, đồng thời hướng con dao về phía kẻ thù làm cho
Tebaldo bị đâm vào cổ. Hắn ngã vật xuống đất và chết. Những tiếng la ó vang
lên, những người tham gia cuộc ẩu đả sợ hãi bỏ chạy.
Romeo vô cùng đau khổ vì cái chết của Tebaldo, chàng được
bố mẹ và bạn bè hộ tống, chạy đến tu viện San Francesco để trốn trong buồng tu
của Fra Lorenze. Vị tu sĩ tốt bụng nghe tin về cái chết của Tebaldo đã tỏ ra vô
cùng thất vọng và cảm thấy từ đây không còn khả năng hoà giải hai dòng họ. Tất
cả những người thuộc dòng họ Capelletti đến kiện ngài Bartolomeo. Về phần mình,
bố của Romeo cùng với những người già trong dòng họ chứng minh cho ngài
Bartolomeo rằng Romeo cùng bạn bè đi dạo phố, vô tình gặp trận ẩu đả thì cố hoà
giải hai bên. Khi đã bị thương, Romeo còn nài nỉ Tebaldo ngăn cản người của bên
mình nhưng Tebaldo lại quyết tâm lao vào đâm Romeo nên đã xảy ra cái chết như vậy.
Cả hai bên buộc tội nhau, cãi nhau đến sùi bọt mép, cố chứng minh rằng lẽ phải
thuộc về bên mình. Mặc duc ai cũng biết là bên Capelletti gây sự đầu tiên, và
những người chứng kiến cũng khẳng định là đã nghe những lời của Romeo nói với
bà con mình cũng như nói với Tebaldo nhưng ngài Bartolomeo ra lệnh hai bên bỏ
khí giới và lệnh đuổi Romeo đi khỏi Verona.
Trong nhà Capelletti rộn tiếng khóc về cái chết của
Tebaldo bị giết. Giulietta đầm đìa nước mắt. Nhưng nàng không chỉ khóc vì cái
chết của người anh con bác – mà nàng đau khổ vì đã mất hy vọng về sự hoà giải
giữa hai dòng họ và càng khổ đau hơn nữa khi không biết được kết cục sẽ thế
nào. Sau đó, qua mục sư Fra Lorenzo, biết được Romeo đang ở đâu, nàng viết một
bức thư nhoè nước mắt trao cho bà vú nuôi và nhờ chuyển cho mục sư. Giulietta
biết rằng Romeo đã chạy trốn, và chàng bị buộc đi khỏi Verona, nàng nài nỉ cho
nàng được đi theo chàng.
Romeo trả lời Giulietta, khuyên nàng bình tĩnh, hứa sẽ
xem tình hình và thông báo với nàng rằng chàng hãy chưa quyết định tìm nơi trốn
ở đâu nhưng sẽ cố gắng tìm một nơi ở gần Giulietta và trước khi đi sẽ tìm mọi
cách để gặp nhau ở nơi mà nàng cho là tiện lợi. Giulietta chọn một góc trong
khu vườn, nơi lần đầu tiên nàng được nếm vị ngọt của tình yêu. Vào một đêm hẹn
trước, Romeo lấy vũ khí, với sự giúp đỡ của Fra Lorenzo ra khỏi tu viện và có
Pietro trung thành hộ tống, chàng đến khu vườn mà Giulietta đang chờ trong nước
mắt.
Một hồi lâu cả hai người không nói một lời nào, hôn nhau
trong nước mắt. Sau đó chợt nhớ là phút chia ly sắp đến, họ cùng trách số phận
cay đắng của mình và ôm hôn nhau, đắm mình trong hạnh phúc. Trước giờ ly biệt,
Giulietta đã nài nỉ chồng hãy cho nàng được theo cùng.
- Vị chúa tể của em, em sẽ cắt mái tóc dài, sẽ mặc quần
áo đàn ông và dù anh đi đâu thì em cũng đi cùng. Chẳng lẽ trên đời này còn một
người đầy tớ nào trung thành hơn em? Ôi, chồng yêu dấu của em, anh hãy ban cho
em ân huệ này, cho em được chia sẻ só phận của anh.
Romeo chỉ biết an ủi nàng bằng những lời yêu thương và
nói rằng sự trục xuất đối với chàng sắp tới sẽ bị hủy bỏ vì rằng chính quyền đã
cho bố chàng hy vọng điều này. Và nếu như chàng đem theo nàng thì nàng không cần
phải mặc quần áo đàn ông mà với tư cách một phu nhân, có đoàn tuỳ tùng hộ tống.
Chàng thuyết phục nàng rằng đằng nào thì việc trục xuất cũng không thể kéo dài
quá một năm, và nếu như trong thời gian này hai bên không hoà giải được thì quí
ông sẽ đứng ra giải quyết – khi đó dù muốn dù không cũng phải hoà giải. Nếu như
chàng thấy rằng việc này sẽ dùng dằng thì chàng sẽ quyết định dứt khoát vì
chàng cũng không thể thiếu nàng trong một thời gian lâu. Hai người thoả thuận sẽ
thông báo cho nhau mọi chuyện bằng thư từ. Romeo cố gắng an ủi vợ mình nhưng
Giulietta chỉ biết khóc. Đến gần sáng, hai người ôm nhau khóc, thả mình cho ý
trời. Romeo trở về San Francesco còn Giulietta trở lại phòng mình. Hai hay ba
ngày sau đó, Romeo cải trang thành một nhà buôn bí mật rời Verona, với sự hộ tống
của những người đầy tớ trung thành, đến Mantua. Ở đây chàng thuê nhà, bố chàng
vẫn chu cấp tiền bạc, chàng sống trong sự kính trọng của mọi người.
Giulietta ngày ngày chỉ biết khóc lóc nức nở, không ăn uống
gì và đêm cũng như ngày. Mẹ nàng nhiều lần hỏi về nguyên nhân và nói rằng đã đến
lúc thôi khóc lóc về cái chết của Tebaldo. Giulietta trả lời mẹ rằng nàng cũng
không biết điều gì đã xảy ra với mình, tuy nhiên, hễ cứ ngồi một mình là nàng lại
đắm chìm trong đau khổ. Nàng trở nên gầy và buồn bã không còn giống với người đẹp
Giulietta ngày nào. Romeo bằng thư từ luôn an ủi và làm cho nàng hy vọng rằng
hai người lại sẽ cùng nhau trong một ngày không xa. Chàng khuyên nàng hãy vui vẻ
vì không nghi ngờ gì nữa, mọi việc sẽ tốt đẹp như mong. Tuy nhiên chẳng có gì
có thể giúp được nàng, vì rằng thiếu Romeo thì nàng không thể nào tìm được thứ
thuốc nào có thể chữa được cho nàng đau khổ. Mẹ Giulietta nghĩ rằng nguyên nhân
của nỗi buồn là nhiều người bạn của Giulietta đã đi lấy chồng và Giulietta cũng
muốn như vậy. Ý nghĩ này luôn ngự trong đầu bà, một hôm bà chia sẻ với chồng
mình:
- Anh ạ, con gái mình rất buồn và hay khóc, không thích
nói chuyện với những người không quen biết. Em đã nhiều lần hỏi nó về nguyên
nhân nhưng không biết được. Nó chỉ nói là nó cũng không biết và tất cả những
người giúp việc cũng đều lắc đầu. Em nghĩ là có một nỗi đam mê nào đó hành hạ
nó làm cho nó chảy ra như sáp trên ngọn lửa vậy. Em đã nghĩ đến hàng ngàn
nguyên nhân, và có một nguyên nhân thế này: tất cả những bạn gái của nó trong dịp
lễ gần đây nhất đều đã lấy chồng, còn nó thì chưa có ai giạm hỏi cả. Đấy chính
là nguyên nhân của sự buồn rầu. Vào ngày lễ Thánh Euphemia này con gái chúng ta
đã tròn mười tám tuổi thế nên em muốn nhắc anh điều này. Anh xem tìm cho nó một
người bạn tốt, một người đáng kính trọng và nhớ là đừng để cho nó không có chồng
đấy nhé, đấy không phải là món hàng để dành ở trong nhà đâu.
Messer Antonio nghe những lời có lý trên của vợ đã trả lời:
- Em ạ, nếu như em không thấy một nguyên nhân nào khác đã
làm cho con gái buồn như vậy và cho rằng nên gả nó đi lấy chồng thì anh sẽ sẽ
làm tất cả những gì cần làm để tìm cho nó một người chồng xứng đáng. Nhưng mà
em thử tìm hiểu xem nó đã yêu ai chưa, muốn lấy ai làm chồng.
Quí bà Giovanna nói rằng bà đã làm tất cả những gì có thể,
đã hỏi suốt đêm suốt ngày cả con gái lẫn những người giúp việc nhưng chẳng biết
được gì. Cũng dạo đó quí ông Antonio đã làm quen với bá tước Paris di Lodrone,
mới hai mươi lăm tuổi đời, đẹp trai và giàu có. Nghĩ rằng đấy là người phù hợp
nhất với Giulietta, quí ông hy vọng một sự tiến triển tốt đẹp, nói cho vợ biết
điều này. Quí bà nghĩ rằng đây là người xứng đáng nhất, bèn nói tất cả cho
Giulietta biết nhưng cô con gái cảm thấy đau khổ và tuyệt vọng. Quí bà Giovanna
nhìn thấy vậy cũng cảm thấy hết sức buồn phiền nhưng bởi vì cũng từng biết
nguyên nhân của những chuyện như vậy, quí bà thuyết phục con gái một hồi lâu, rồi
nói:
- Thế nào con gái, mẹ thấy con không muốn lấy chồng hả?
- Dạ không, con không lấy chồng, nếu mẹ yêu thương con
thì đừng bao giờ nói chuyện đó với con nhé.
- Thế con sẽ làm gì nếu không đi lấy chồng? Con muốn làm
gái già hả? Hay con muồn đi tu? Con hãy nói cho mẹ biết!
Giulietta trả lời rằng nàng sẽ không làm gái già hay đi
tu gì cả, chỉ đơn giản là nàng không biết mình đang muốn gì, chẳng lẽ chỉ có
cái chết. Bà mẹ vô cùng đau khổ trước câu trả lời như vậy, bà không biết phải
nói gì và phải làm gì. Tất cả những người giúp việc nói rằng sau cái chết của
Tebaldo, Giulietta chỉ biết khóc lóc và không còn hay đứng bên cửa sổ như ngày
nào nữa. Quí bà Giovanna kể hết những chuyện này với Messer Antonio. Ông cho gọi
con gái lên phòng mình và nói:
- Con gái ạ, con đã đến tuổi đi lấy chồng, bố đã tìm cho
con một người dòng dõi, đẹp trai và giàu có. Đấy là bá tước Lodrone. Bởi thế
con hãy chuẩn bị để đi lấy chồng, làm theo ý cha mẹ, vì rằng người như thế
không dễ tìm ra đâu con.
Nghe những lời trên, Giulietta trở nên can đảm một cách lạ
thường, không ai nghĩ rằng một cô gái như thế có thể, nàng dứt khoát trả lời rằng
sẽ không đi lấy chồng. Người bố vô cùng bực tức và đã định đánh cô con gái. Ông
chửi mắng Giulietta một hồi lâu rồi nói rằng dù muốn hay không muốn nhưng ba bốn
ngày nữa, nàng phải đi cùng mẹ và mấy người bà con đến Villafranca, bởi vì ngài
bá tước Lodrone cùng với bạn bè của mình sẽ đến đó để xem mặt Giulietta và nhớ
là đừng có mà tỏ thái độ phản đối nếu không muốn ông đánh cho què quặt và biến
cô thành một người bất hạnh nhất trần gian. Tình trạng của Giulietta khi đó, những
ý nghĩ của nàng khi đó có lẽ mỗi người đều hiểu được, những ai một khi nào đó
trong đời đã từng cháy lên ngọn lửa của tình yêu. Nàng điếng người tựa hồ như bị
sét đánh. Khi đã hoàn hồn, nàng nhờ Fra Lorenzo báo tin buồn cho Romeo biết.
Chàng trả lời và động viên nàng, nói rằng một thời gian nữa chàng sẽ đưa nàng về
Mantua theo mình.
Giulietta bị bắt ép đến Villafranca, nơi mà bố cô có một
điền trang tuyệt đẹp. Nàng vui lòng đến Villafranca giống như người bị kết án tử
hình sẵn sàng bước lên đài trao cổ. Ngài bá tước Paris cũng đi đến đó để nhìn
Giulietta trong một buổi lễ đông người ở nhà thờ. Mặc dù buồn bã, vẻ mặt tái nhợt
và hơi gầy so với trước, nàng vẫn đánh mắt nhìn ngài bá tước, thế là ngài đi
ngay Verona để thoả thuận với Messer Antonio về đám cưới. Giulietta cũng trở về
Verona vài ngày sau đó và bố cô báo cho cô về việc đã thoả thuận với ngài bá tước
Paris, khuyên cô hãy nghe lời và hãy vui vẻ. Giulietta im lặng không nói gì, gắng
kìm lại dòng nước mắt và làm chủ mình. Biết rằng đám cưới đã định vào giữa
tháng chín, nàng không biết tìm ai giúp, bèn quyết định đến gặp mục sư Lorenzo
nhờ ông cho lời khuyên làm sao từ chối người đã hứa hôn.
Bấy giờ là sắp đến ngày lễ thờ Đức Mẹ đồng trinh,
Giulietta muốn nhân dịp này nói chuyện với mẹ của mình – quí bà Giovanna:
- Mẹ ơi, con không biết được vì sao mà con buồn bã như vậy
vì kế từ sau cái chết của Tebaldo con cảm thấy không yên ổn và càng ngày càng
buồn bã hơn. Con muốn nhân dịp lễ này đi xưng tội với Đức Mẹ đồng trinh để biết
đâu con tìm được sự khuây khoả. Mẹ thấy thế nào? Con có nên làm chuyện này
không? Nếu mẹ thấy con cần làm việc gì khác nữa thì mẹ hãy dạy cho con vì con
không nghĩ ra được điều gì.
Quí bà Giovanna vốn là một phụ nữ tốt bụng và sùng đạo,
bà rất vui và đồng ý ngay với quyết định của con gái. Thế là cùng với những người
giúp việc, họ đi San Francesco để gặp Fra Lorenzo. Khi vị mục sư ghé vào phòng
xưng tội, Giulietta nói với người cha tinh thần của mình:
- Thưa cha, trên đời này không có ai biết nhiều hơn cha về
điều gì đã xảy ra giữa con và chồng của con, nên không cần nói cho ai biết. Cha
có nhớ bức thư mà con đã gửi cho Romeo: cha đã đọc và đã chuyển cho anh ấy.
Trong thư này con đã viết rằng bố con đã gả con cho ngài bá tước Paris di
Lodrone. Và Romeo trả lời rằng sẽ đến đón con, nhưng bao giờ - chỉ có trời biết
được! Bây giờ sự việc như thế này, đám cưới đã định vào giữa tháng chín và con đã
bị bắt buộc phải chuẩn bị. Thời gian đang đến gần mà con thì không có cách gì để
thoát được ngài Lodrone, người mà con hình dung là một tên cướp (6), bởi vì ông
ta muốn cướp hạnh phúc của người khác. Con đi đến gặp cha để mong nhận được lời
khuyên và sự giúp đỡ. Con không thể hài lòng với những lời “anh sẽ đón em và giải
quyết mọi chuyện” như Romeo viết cho con, vì rằng con là vợ anh ấy, đã hứa hôn
với nhau, con sẽ chỉ thuộc về anh ấy chứ không một người nào khác. Nhưng con cần
lời khuyên và sự giúp đỡ của cha. Xin cha hãy nghe con. Trong đầu con có suy
nghĩ như vầy. Cha ạ, con muốn cha kiếm cho con quần áo, giày tất của con trai
và hãy giúp con vào buổi đêm hoặc sáng sớm rời Verona đến Mantua và đến trốn
trong nhà Romeo.
Vị mục sư nghe những lời trên không tỏ ra tán thành, ngài
nói:
- Con gái của ta, ý định của con không thể thi hành được
đâu vì nó rất nguy hiểm. Con hãy còn quá trẻ, được sinh ra và lớn lên trong
nhung lụa, con sẽ vô cùng khó khăn trước những nhọc nhằn của chuyến đi như vậy
vì chỉ đi bộ. Con không biết đường và rất dễ bị lạc. Bố con khi không thấy con ở
nhà sẽ ngay lập tức cho người đuổi tìm trên tất cả mọi con đường, và tất nhiên,
người ta sẽ tìm ra con. Khi người ta đưa con về nhà, bố con sẽ hỏi về nguyên
nhân của việc chạy trốn và bộ quần áo đàn ông trên người. Ta không biết con làm
sao chịu được những trận đòn và, mặc dù con làm tất cả để được gặp Romeo, nhưng
bằng cách như vậy, con đánh mất niềm hy vọng một khi nào đó còn được gặp lại
Romeo.
Nghe những lời khôn ngoan của mục sư, Giulietta bình tĩnh
lại và trả lời:
- Thưa cha con thấy cha không bằng lòng với ý định của
con, và con tin cha, cha hãy bày cho con cách để gỡ mối tơ vò mà con gặp phải,
con phải làm sao để chịu ít đau khổ nhất mà gặp được Romeo vì rằng không có anh
ấy thì con chẳng có cuộc đời. Nếu cha không thể giúp được thì, ít nhất, cha
giúp con không trở thành vợ của ai cả, nếu như con không thể thuộc về Romeo.
Chàng nói với con rằng cha là người rất hiểu biết các loài thảo dược và các loại
thuốc và biết cách ngâm thứ thuốc mà sau hai giờ đồng hồ làm cho người chết mà
không hề đau đớn gì cả. Cha hãy cho con xin một liều thuốc này để thoát khỏi
bàn tay kẻ cướp, vì nếu bằng cách khác thì cha không thể trả con về cho Romeo.
Chàng yêu con như con yêu chàng và chàng đồng ý nhìn thấy con chết còn hơn là
trong vòng tay người khác. Cha hãy cứu con và gia đình con khỏi sự nhục nhã, vì
rằng, nếu không còn cách nào cứu con thuyền độc mộc của con trên biển khơi dậy
sóng, thì con xin thưa với cha và giữ lời rằng một đêm nào đó con sẽ dùng lưỡi
dao sắc để kết liễu cuộc đời mình, treo ven lên cổ, vì thà con tự tử còn hơn là
không giữ lời thề với Romeo.
Mục sư là một người nhiều kinh nghiệm, từng đi rất nhiều
nơi, nhìn thấy nhiều thứ lạ lùng, đặc biệt, ngài hiểu các đặc tính của thảo dược
và đá, ông cũng nổi tiếng là người biết phép thuật thời đó. Ngài biết cách làm
thuốc ngủ từ nhiều loại lá cây cỏ, sau đó sấy thành bột khô có sức mạnh diệu kỳ,
nếu hoà chúng vào nước và uống, sau hai giờ sẽ ngủ say như chết, tất cả mọi
giác quan của người này đứng lặng, thậm chí cả những thầy thuốc kinh nghiệm nhất
cũng không thể nói rằng người này còn sống. Một người có thể ở trong tình trạng
cứng đờ như vậy bốn mươi giờ, đôi khi lâu hơn - phụ thuộc vào số lượng thuốc và
trạng thái của cơ thể. Khi thuốc hết hiệu nghiệm thì người uống – đàn ông cũng
như phụ nữ - tỉnh dậy như sau một giấc ngủ lâu và ngọt ngào.
Nghe ý định can đảm và cương quyết của cô gái trẻ, vị mục
sư vô cùng thương xót, bằng một giọng buồn rầu, ngài nói:
- Này con gái, con đừng nói về cái chết, con hãy nhớ rằng
chết là hết, không bao giờ con được quay về mặt đất này nữa, chẳng lẽ chỉ trong
ngày phán xét, khi những người chết hồi sinh. Ta muốn con chỉ suy nghĩ về cuộc
sống như ý của Chúa Trời. Ngài cho ta cuộc sống, gìn giữ nó và sẽ lấy lại nó nếu
cần thiết. Con hãy xua đi những ý nghĩ đen tối. Con hãy còn rất trẻ, con phải tận
hưởng tình yêu và cuộc sống cùng với Romeo. Con hãy tin rằng ta sẽ tìm ra cách
để cứu được con. Con biết rồi đấy, ở thành phố này ta được mọi người kính trọng.
Nếu mọi người biết rằng ta ủng hộ cuộc hôn nhân kia thì ta mang tiếng xấu và nhục
nhã. Nhưng điều gì sẽ xảy ra nếu như ta cho con thuốc độc? Mà ta không có thuốc
độc, mà nếu có thì ta cũng sẽ không trao nó cho con, vì rằng điều này không
theo ý Chúa và ta sẽ đánh mất sự kính trọng của mọi người. Con cũng đã biết rằng
ta đang làm một việc rất quan trọng. Bởi thế, ta sẽ làm tất cả để cứu con và
người mà con yêu dấu, ta sẽ cố gắng để con thuộc về Romeo chứ không phải
Lodrone. Ta sẽ không làm cho con chết nhưng để không một ai biết về sự giúp đỡ
của ta, con cần can đảm và quyết đoán làm việc mà ta ra lệnh. Sẽ không có hại
gì, con hãy lắng nghe ta.
Nói xong những lời này, mục sư cho Giulietta xem thứ thuốc
bột, kể cho nàng nghe những tính năng tuyệt vời của nó và nói rằng ngài đã từng
dùng nó rất nhiều lần và hiệu quả rất tốt.
- Con gái của ta - mục sư nói - thuốc bột của ta rất kỳ
diệu, nó có sức mạnh khủng khiếp mà không hề có hại cho sức khoẻ của con, nó sẽ
làm cho con ngủ say mà, như đã nói, không một thầy thuốc giỏi nào, dù cho đó là
Galen, Hippocrates, Messue, Avicenna và tất cả những thầy thuốc vĩ đại khác của
thời nay, thời xưa, mà nhìn thấy con, xem mạch của con, không thể không thừa nhận
rằng con đã chết. Nhưng khi con tỉnh giấc vào giờ đã định thì con thức dậy xinh
đẹp và khoẻ mạnh như buổi sáng thức dậy khỏi giường. Khi bình minh thức dậy,
con uống thuốc này và sẽ ngủ say, đến khoảng 1 giờ những người giúp việc gọi
con dậy nhưng không gọi được. Mạch của con không đập và người con lạnh như nước
đá. Người ta sẽ gọi thầy thuốc và những người bà con, và tất nhiên, người ta sẽ
cho rằng con đã chết, đến chiều người ta sẽ đặt con vào hầm mộ của dòng họ
Capelletti. Con sẽ nghỉ ngơi ở đó suốt đêm và ngày hôm sau. Sang đêm thứ hai,
ta và Romeo sẽ đến đón con, vì rằng qua người đưa tin ta sẽ thông báo cho chàng
tất cả. Chàng sẽ bí mật đem con về Mantua và con sẽ ở đó cho đến khi hai gia
đình hoà giải được với nhau. Điều hy vọng này tiếp cho ta sức mạnh để đạt được
nó. Nếu con không đồng ý với đề nghị này thì ta cũng không biết có cách gì khác
để giúp con. Nhưng con nên nhớ là con phải giữ bí mật, nếu không con sẽ làm hại
ta và cho bản thân mình.
Giulietta, người vì Romeo, sẵn sàng lăn xả vào bếp lò rực
lửa, thì việc nằm trong hầm mộ có đáng gì, đã hoàn toàn tin tưởng những lời của
mục sư và đồng ý ngay mà không cần suy nghĩ.
- Thưa cha, con sẽ làm tất cả những gì cha ra lệnh. Xin
cha hãy yên tâm rằng con sẽ không nói với ai một lời nào và giữ bí mật tuyệt đối.
Ngay lập tức vị mục sư vào phòng mình lấy cho Giulietta một
gói bột nhỏ. Nàng nhận gói thuốc bột cho vào túi và nói những lời cám ơn Fra
Lorenzo. Vị mục sư thật khó khăn để tin rằng một cô gái như vậy lại dũng cảm để
cho người ta đặt mình trong hầm mộ, giữa những xác chết, và nói với nàng:
- Con ơi, thế con không sợ Tebaldo chết cách đây chưa
lâu, giờ đang nằm trong hầm mộ, và chắc là đang bốc mùi.
- Thưa cha – Giulietta can đảm trả lời – cha đừng lo, nếu
phải chịu những cực hình nơi địa ngục để có được Romeo thì con cũng không sợ lửa
dưới địa ngục.
- Cầu Chúa phù hộ cho con - vị mục sư nói.
Giulietta vui mừng quay trở lại với mẹ và trên đường từ
tu viện trở về nhà, nàng nói:
- Mẹ ơi, Fra Lorenzo là một vị thánh. Ngài an ủi con bằng
những lời êm ái và linh thiêng làm cho con trút được nỗi ưu phiền. Ngài cầu cho
con những điều mà trước đây con không hình dung nổi.
Quí bà Giovanna nhìn con gái mình vui vẻ thì vô cùng phấn
khởi nói:
- Con gái ạ, cầu Chúa phù hộ cho con! Mẹ rất mừng vì thấy
con vui vẻ trong lòng. Chúng ta mang ơn vị cha tinh thần nhiều lắm. Chúng ta
cám ơn và ta sẽ làm từ thiện vì tu viện nghèo lắm, thế mà ngài hằng ngày cầu
nguyện cho ta. Con hãy nhớ đến cha thường xuyên và hãy nhớ gửi quà.
Quí bà nhìn vẻ hân hoan giả vờ của Giulietta thì cứ ngỡ rằng
con gái mình đã xua đi được nỗi muộn phiền ngày trước. Bà kể chuyện này với chồng,
và cả hai người đều hài lòng, không còn nghi ngờ rằng Giulietta đã yêu một người
nào đó. Họ không thể biết chính xác nguyên nhân của nỗi ưu phiền mà chỉ nghĩ rằng
đấy là cái chết của Tebaldo hoặc là một chuyện buồn nào đấy. Cả bố và mẹ đều
cho rằng Giulietta hãy còn rất trẻ và họ sẵn sàng giữ cô thêm vài ba năm nữa,
nhưng chuyện với ngài bá tước đã đi quá xa, mà nếu từ chối những gì đã thoả thuận
thì có thể sẽ gây ra những chuyện lớn.
Đã sắp đến ngày cưới và người ta đã chuẩn bị cho Giulietta
những bộ quần áo đẹp và những món trang sức đắt tiền. Buổi sáng, nàng thức dậy
vui vẻ cười đùa với mọi người và những giờ nàng cứ ngỡ dài như những năm, nàng
nóng lòng đợi giờ uống thuốc. Đêm đến, và sang ngày hôm sau, ngày chủ nhật, lễ
cưới sẽ bắt đầu. Giulietta không nói với ai một lời nào, lặng lẽ pha cốc thuốc
và đặt lên đầu giường, ngay cả bà vú nuôi cũng không nhìn thấy. Cả đêm nàng
không chợp mắt, hành hạ mình với những ý nghĩ trái ngược. Khi ánh bình minh xuất
hiện là lúc nàng phải uống thuốc, bỗng nhiên nàng hình dung thấy Tebaldo với lưỡi
dao xuyên qua cổ và máu chảy ròng ròng. Nàng nghĩ rằng, có thể, người ta sẽ đặt
nàng gần Tebaldo và xung quanh hầm mộ còn nhiều xác chết, cơn lạnh buốt xương
và kiến bò trên những xác chết, Giulietta run lên như tờ giấy trước cơn gió.
Nàng nghĩ rằng những xác chết sẽ xé nàng ra thành nghìn mảnh nhỏ, nàng vô cùng
sợ hãi và không biết làm sao. Cuối cùng, nàng tự nhủ lòng:
- Thật đau khổ cho ta! Ta đang chuẩn bị làm gì thế này?
Người ta sẽ đặt ta nằm ở đâu? Nếu như ta tỉnh giấc trước khi Romeo và cha kịp đến
thì điều gì sẽ xảy ra? Làm sao ta có thể chịu được mùi thối từ xác chết của
Tebaldo? Mà có thể trong hầm mộ giun và rắn lót ổ, những con vật mà ta sợ hãi
và kinh tởm. Đã biết bao lần ta nghe những chuyện kinh hoàng xảy ra trong đêm
không chỉ trong hầm mộ mà cả ở nhà thờ và nghĩa địa.
Tất cả những ý nghĩ này cho nàng hình dung ra vô vàn những
điều khủng khiếp và nàng đã gần như quyết định không uống thuốc và đã sẵn sàng
vứt cốc thuốc đi nhưng trong đầu óc nàng lại lởn vởn những ý nghĩ trái ngược: một
ý nghĩ này khuyên nàng uống thuốc, một ý nghĩ kia lại vẽ ra vô vàn những nỗi
kinh hoàng. Cuối cùng, tình yêu cháy bỏng đối với Romeo đã thắng tất cả, khi
phương đông hiện rõ ánh bình minh, bằng một ngụm xua đi mọi nghi ngờ, nàng uống
cốc thuốc rồi đi nằm, một chút sau đó đã không còn biết gì.
Bà vú già ngủ với Giulietta trong phòng, mặc dù biết rằng
suốt đêm nàng không ngủ, nhưng không biết chuyện nàng uống thuốc. Thức dậy từ
sáng, như mọi ngày, bà vú nuôi dọn dẹp nhà cửa. Đến 1 giờ, bà đi vào phòng
Giulietta gọi:
- Dậy đi con, đã đến giờ!
Bà mở cửa sổ, nhìn thấy Giulietta không động đậy, bà đến
gần lắc vai và nói to:
- Sao ngủ say vậy con, dậy đi!
Nhưng bà vú nuôi tốt bụng đã phí lời. Khi đó bà lấy sức lắc
mạnh Giulietta, sờ lên người, lên mũi nhưng mọi cố gắng đều bằng không. Sinh lực
của Giulietta ở trong cơn đơ mà những tiếng động mạnh nhất trên đời này không
thể nào thức dậy được. Bà vú già tội nghiệp vô cùng sợ hãi, nhìn thấy Giulietta
không còn dấu hiệu của sự sống, tin chắc rằng nàng đã chết. Bà khóc oà lên rồi
chạy đi tìm quí bà Giovanna và nói:
- Thưa bà, con gái của bà đã chết.
Người mẹ vừa khóc vừa chạy vù đi tìm con gái và nhìn thấy
con mình trong tình trạng như bạn đã biết. Và cũng không cần nói người mẹ đã
đau khổ đến mức nào. Bà hướng về những ngôi sao với những lời van nài mà có thể
làm mềm cả đá, làm thui chột cả hổ vì đã mất đứa con. Tiếng gào thét của người
mẹ và của bà vú già vang lên khắp nhà, tất cả mọi người chạy đến. Người bố chạy
đến thấy con gái mình lạnh như băng, không còn dầu hiệu của cuộc sống, đã chết
lặng vì đau khổ. Những câu chuyện về cái chết bay đi khắp thành phố. Những người
bà con và bạn bè của gia đình kéo đến và người đến càng nhiều thì tiếng khóc
than càng lớn. Những thầy thuốc nổi tiếng nhất của thành phố cũng đến để thử bằng
mọi cách, nhưng khi biết những gì cô gái đã làm thời gian gần đây thì họ đều
cho rằng có một nỗi buồn khổ quá mức đã giết chết cô. Vì tin này mà càng nhiều
tiếng khóc, tất cả mọi người dân Verona khóc cho cái chết bất ngờ và cay đắng của
Giulietta. Nhưng người mẹ đau khổ nhất, ba lần ôm hôn đứa con gái đã không còn
cử động như một xác chết, bà giật những sợi tóc và kêu lên đau đớn.
Messer Antonio cũng đau buồn không kém người vợ, càng cố
kìm lại dòng nước mắt thì trong lòng càng thêm nặng trĩu. Ông cảm thấy một nỗi
đau không thể tả được, nhưng vốn là một người chừng mực, ông cố gắng không để lộ
ra ngoài.
Trong buổi sáng hôm ấy Fra Lorenzo viết một bức thư rất cụ
thể cho Romeo về gói thuốc bột mà ngài đưa cho Giulietta, về hậu quả của nó và
thông báo rằng nửa đêm chàng cần đến để đưa Giulietta từ hầm mộ về nơi giấu. Bởi
vậy, Romeo cần trở về Verona càng sớm càng tốt và đợi mục sư đêm hôm sau rồi
sau đó sẽ thoả thuận làm gì tiếp theo.
Viết xong thư và dán cẩn thận, mục sư trao cho một vị mục
sư ở tu viện mà ngài tin tưởng nhất, lệnh cho người này đi Mantua ngay lập tức,
tìm Romeo Montecchio và trao tận tay bức thư mà không được tin bất kỳ ai. Vị mục
sư lên đường và đến Mantua vào lúc sáng sớm, vội vàng tìm đến tu viện
Francisco. Buộc ngựa vào một chỗ xong, mục sư đi tìm vị mục sư trưởng của tu viện
để người này cử cho một người dẫn đường thì nghe tin là cách đây chưa lâu ở tu
viện này có một mục sư bị chết vì bệnh dịch. Đúng vào lúc vị mục sư người
Verona yêu cầu xin một người dẫn đường thì một nhân viên y tế của chính quyền
đi ngang qua và lệnh cho mục sư trưởng chấp hành lệnh của chính quyền, không được
cho một ai ra khỏi tu viện. Vị mục sư người Verona cố gắng chứng minh rằng ngài
vừa mới từ Verona đến chưa biết gì nhưng cũng phải thi hành lệnh và phải ở lại
trong tu viện với những người anh em của mình. Chính vì thế mà ngài không thể
chuyển cho Romeo bức thư cũng như báo tin cho chàng bằng một cách khác. Đấy là
nguyên nhân của điều bất hạnh lớn nhất mà bạn sẽ biết sau này.
Lúc này ở Verona người ta đang chuẩn bị lễ tang Giulietta
vào buổi chiều trong ngày. Pietro, đầy tớ của Romeo nghe tin Giulietta chết đã
quyết định đi Mantua để báo tin cho chàng nhưng trước khi đi, Pietro còn chờ dự
lễ tang để tận mắt chứng kiến cái chết của Giulietta. Pietro quyết định đi ngựa
để sáng sớm hôm sau, khi cổng thành phố mở thì vào ngay Mantua. Tuy nhiên đám
tang của Giulietta đến chiều tối mới đến tu viện San Francesco. Pietro quá bàng
hoàng với những gì xảy ra, quá thương xót người chủ của mình nên đã không còn đầu
óc nào nghĩ đến việc tìm gặp Fra Lorenzo để hỏi lời khuyên của ngài như trong
những trường hợp khác; giá như chàng đã tìm gặp mục sư Fra Lorenzo thì đã biết
về chuyện gói thuốc và đã kể cho Romeo, thì đã không xảy ra cái điều xảy ra sau
đó.
Khi nhìn thấy Giulietta nằm trong quan tài, tin chắc đấy
là nàng, Pietro vội vàng nhảy lên ngựa phóng về Villafranca để nghỉ ngơi một
chút. Hai giờ trước khi bình minh xuất hiện, chàng đến Mantua và đi thẳng về
nhà của người chủ.
Bây giờ chúng ta hãy trở lại Verona. Giulietta được đưa đến
nhà thờ để làm lễ, gần mười hai giờ đêm được đưa vào hầm mộ. Hầm mộ rất lớn và
được làm bằng đá cẩm thạch, nằm trên dải đất cao, một phía hướng về nhà thờ,
phía kia hướng về một nghĩa địa. Khi một người mới được đưa vào hầm mộ thì người
ta dồn những người chôn trước đó. Khi người ta mở nắp hầm mộ, mục sư Fra
Lorenzo kéo xác Tebaldo sang một bên, vốn là một người gầy và đã bị mất nhiều
máu khi chết nên không bị thối rữa và bốc mùi nặng. Sau đó mục sư ra lệnh quét
dọn hầm mộ, sắp xếp cho ổn hơn và ngài đặt một chiếc gối nhỏ lên đầu Giulietta
rồi ra lệnh đóng cửa hầm mộ.
Khi Pietro đến nơi thì Romeo hãy còn ngủ trong chăn. Những
lời thổn thức và nước mắt không cho Pietro nói một lời nào đã làm cho Romeo vô
cùng ngạc nhiên, chàng sẵn sàng nghe điều tai hoạ bất kỳ nhưng chỉ không phải
chuyện đã xảy ra, chàng nói:
- Em làm sao thế Pietro? Có tin gì từ Verona đây? Bố ta
và những người bà con sống thế nào? Điều gì khiến em đau buồn vậy? Nói nhanh
lên!
Pietro cuối cùng cũng ghìm được cơn xúc động để kể cho
Romeo về cái chết của Giulietta, nói rằng chàng tận mắt nhìn thấy đám tang và,
người ta đồn là Giulietta chết vì nỗi buồn. Romeo điếng người, sau đó như người
điên, chàng vùng dậy khỏi giường và kêu lên đau đớn:
- Ôi Romeo, mi là kẻ phụ tình, mi là tên phản bội kinh tởm
nhất! Người vợ của mi không phải chết vì buồn, không ai chết vì buồn bã, mi là
kẻ bất hạnh, mi là kẻ giết người, mi là tên đao phủ. Mi là kẻ đã giết chết
nàng. Nàng đã viết cho mi rằng thà chết còn hơn là phải làm vợ kẻ khác và đã
nài nỉ cho theo cùng. Mi thật là khốn nạn, mi hứa sẽ đem nàng đi theo, mi
khuyên nàng vui vẻ rồi đã không làm ngay cái điều nàng muốn. Mi chỉ biết ngồi
khoanh tay, còn Giulietta thì đã chết. Giulietta đã chết mà mi còn sống đây?
Tên phản bội, mi đã thề thốt là không thể sống thiếu nàng. Thế mà mi vẫn sống
nhăn. Mi có biết nàng ở đâu không? Linh hồn nàng đang quẩn quanh đâu đó và đợi
mi sẽ theo nàng. Nàng đang nói rằng: “Đồ phản bội, đồ nói dối, ngươi biết tin
ta đã chết vậy mà ngươi vẫn sống”. Giulietta, em hãy tha lỗi cho ta, ta nhận thức
lỗi lầm của mình. Nhưng nếu như nỗi đau buồn chưa làm cho ta chết thì ta sẽ làm
điều đó bây giờ. Ta tự tử bây giờ.
Nói xong những lời này, chàng đưa tay với lưỡi gươm treo ở
đầu giường và chàng tuốt gươm để lên trước ngực. Tuy nhiên chàng Pietro đã kịp
giành lưỡi gươm từ tay Romeo, làm cho chàng chưa kịp đâm vào ngực mình. Pietro
an ủi Romeo, khuyên chàng đừng làm những điều dại dột mà hãy gắng sống vì chẳng
có sức mạnh nào của con người có thể làm hồi sinh người đã chết. Romeo ở trong
tình trạng giống như người hoá đá, không một giọt nước mắt nào rơi xuống từ đôi
mắt chàng. Nếu có ai đấy nhìn vào gương mặt chàng lúc đó thì có lẽ sẽ nói đó là
bức tượng chứ không phải người đang sống. Nhưng không lâu sau đó những giọt nước
mắt trào ra như mạch nước nguồn. Tiếng khóc và những lời của chàng có thể làm mềm
lòng cả những kẻ độc ác nhất. Khi những khổ đau trong lòng tìm lại được chính
mình, chàng quyết định rằng không cần sống trên đời này nữa, một khi Giulietta
đã chết. Nhưng khi đã quyết định như vậy, chàng cố giấu ý định của mình, sợ người
đầy tớ hoặc ai đó sẽ tìm cách cản trở việc thực hiện ý định của chàng. Chàng
nghiêm khắc ra lệnh cho Pietro không được nói với ai về cái chết của Giulietta,
cũng như ý định tự tử của chàng, rồi sai thắng hai con ngựa để đi về Verona.
- Em hãy nhớ điều này – Romeo nài nỉ - không nói với ai một
lời nào khi rời khỏi đây. Còn khi vể đến Verona thì đừng nói với bố của ta rằng
ta sẽ về. Hãy chuẩn bị các thứ để mở hầm mộ, đêm nay ta sẽ về Verona và sẽ vào
ngôi nhà nhỏ ở trong vườn, trong khoảng thời gian từ ba đến bốn giờ ta và em sẽ
ra nghĩa địa, ta muốn lần cuối cùng nhìn người vợ yêu quí của ta. Sáng ra, ta
đi khỏi Verona, em sẽ đuổi theo ta sau đấy rồi cùng trở lại nơi này.
Pietro ở Mantua không lâu. Khi chàng trở về, Romeo viết
cho bố một bức thư, xin lỗi ông vì đã tự cưới vợ cho mình, kể cho ông nghe về
tình yêu và cuộc hôn nhân. Chàng van nài bố tổ chức một lễ tang trên mộ của con
dâu Giulietta, chi phí cho buổi lễ này sẽ trích từ thu nhập của Romeo: chàng được
thừa hưởng một số trang trại theo di chúc của bà cô. Chàng cũng nhờ bố đảm bảo
cho Pietro một cuộc sống đầy đủ mà không phải nhờ những người khác giúp đỡ.
Chàng khẩn khoản yêu cầu bố và nói rằng đây là những mong ước cuối cùng của
chàng. Vì bà cô chết cách đấy chưa lâu, chàng nhờ bố lấy những thu nhập đầu
tiên từ trang trại chia cho người nghèo theo ý Chúa. Viết xong bức thư, chàng gập
lại và đút vào túi ngực. Sau đó chàng lấy một chai thuốc độc, mặc bộ quần áo của
người Đức và nói với những đầy tớ của mình là ngày hôm sau chàng trở về và
không cần hộ tống. Chàng nói rằng vào giờ cầu nguyện buổi chiều sẽ về đến
Verona và đi thẳng đến gặp Pietro, người đã chuẩn bị mọi thứ theo lệnh chàng.
Gần bốn giờ đêm, mang theo những thứ đồ cần thiết, họ đến
nghĩa trang nhà thờ San Francesco. Họ nhanh chóng tìm ra hầm mộ của Giulietta,
mở nắp và đặt cột chống. Theo lệnh của Romeo, Pietro mang theo một cây đèn nhỏ
mà người ta thường gọi là “cieco”, một số người khác lại gọi là “sordo”. Nhờ
ánh sáng của cây đèn này mà họ đã làm được những gì họ muốn. Đi sâu vào trong hầm
mộ, Romeo nhìn thấy người vợ của mình, quả là giống như người đã chết. Romeo
ngã nhào lên thân thể Giulietta, đau khổ và cũng giống như một xác chết. Khi tỉnh
lại, chàng khóc than và ôm hôn Giulietta, tuôn dòng nước mắt lên gương mặt
Giulietta tái nhợt. Chàng khóc than mà ngay cả những con tim khắc nghiệt nhất
cũng mềm đi vì thương xót. Sau đó, quyết định rằng không cần phải sống nữa,
chàng lấy chai thuốc độc trong túi áo, đưa lên miệng và uống một hơi. Làm xong
việc này, chàng gọi Pietro đang đợi chàng ngoài nghĩa địa đến gần:
- Pietro, đây là vợ của ta, em đã biết ta yêu nàng đến mức
nào. Ta không thể sống thiếu nàng như xác không thể sống mà thiếu hồn. Ta mang
theo chai thuốc độc mà trong vòng một giờ sẽ làm cho người chết. Ta đã uống
chai thuốc này với một niềm vui sướng để được nằm xuống chết bên cạnh người yêu
dấu. Nếu trời không cho ta với nàng sống cùng nhau thì khi chết ta sẽ được nằm
bên cạnh nàng. Em có thấy cái chai này không? Đây là chai đựng thuốc độc. Nếu
em còn nhớ một người ở Spoletine đã cho ta ở Mantua, người này nuôi các loài rắn
độc. Chúa Trời ân huệ sẽ tha thứ cho ta vì ta tự giết mình không phải mong làm
Ngài giận mà để được ở gần bên người vợ thân yêu. Và nếu em nhìn thấy dòng lệ
trên mắt ta thì em chớ nghĩ rằng ta thương mình, ta khóc vì ta chết khi còn trẻ,
mà ta khóc vì đau buồn cho người đã chết, người xứng đáng được hưởng một cuộc đời
hạnh phúc. Em hãy trao lá thư này cho bố của ta. Đây là những mong muốn trước
khi chết của ta đối với người đã chết cũng như những người còn sống ở Mantua.
Và đối với em, như một người đầy tớ trung thành, ta cũng đã viết về em nữa. Ta
tin rằng bố ta sẽ thực hiện những gì ta yêu cầu. Còn bây giờ ta cảm thấy rằng
cái chết đang đến gần vì thuốc độc đã ngấm khắp người. Em hãy giữ nắm hầm mộ và
giúp ta nằm xuống gần người yêu dấu.
Pietro trong tình trạng tuyệt vọng, chàng cứ ngỡ như con
tim đang bật ra khỏi lồng ngực vì đau đớn. Chàng nói với người chủ thật nhiều
nhưng tất cả đều vô vọng vì rằng chẳng có gì có thể cứu được chàng khỏi thứ thuốc
độc đang ngấm khắp người. Romeo đặt Giulietta trong vòng tay và hôn tới tấp, chờ
chết và chàng ra lệnh cho Pietro hạ nắp hầm mộ. Ngay chính vào lúc này thì
Giulietta tỉnh giấc vì thuốc đã hết hiệu nghiệm. Cảm nhận những nụ hôn, nàng
nghĩ rằng Fra Lorenzo đã đến để đưa nàng vào tu viện, và có lẽ dục vọng trỗi dậy
khi giữ nàng trong vòng tay.
- Trời ơi, cha Fra Lorenzo – Giulietta ngạc nhiên kêu lên
- thế mà Romeo rất tin cha, hãy buông con ra!
Cố gắng thoát ra, nàng mở mắt và nhìn thấy mình trong
vòng tay của Romeo, nàng nhận ra chàng mặc dù chàng mặc áo quần của người Đức.
- Trời ơi, chẳng lẽ đây là anh - người yêu dấu của em? Thế
Fra Lorenzo đâu rồi? Sao anh không đưa em đi khỏi nơi này? Trời ơi, mình chạy
khỏi đây đi anh!
Romeo nhìn thấy Giulietta mở mắt và nói thì tin rằng nàng
còn sống, chàng cảm thấy đồng thời một niềm vui và một nỗi đau không tả được,
nước mắt chàng trào ra, chàng ghì chặt Giulietta và nói:
- Ôi, linh hồn của thân xác ta ơi, còn ai trên đời này hạnh
phúc hơn ta nữa khi ta đang giữ em trong vòng tay sống động và khỏe mạnh, vậy
mà anh vẫn tin rằng em đã chết? Nhưng còn nỗi đau của ai có thể sánh bằng nỗi
đau của anh và còn sự trừng phạt nào nghiệt ngã bằng sự trừng phạt đối với anh
lúc này, khi anh cảm nhận rằng đã hết những ngày buồn đau thì cuộc đời của anh
cũng sắp hết, là lúc mà anh, hơn bao giờ hết, muốn tận hưởng cuộc đời. Anh chỉ
còn được sống trên đời này nửa giờ đồng hồ. Liệu có bao giờ mà trong một con
người có cả một niềm vui vô biên lẫn một nỗi buồn vô hạn như trong người anh ở
phút giây này. Anh vô cùng hạnh phúc được nhìn thấy em dịu dàng và sống động,
người mà anh đã từng khóc than cay đắng vì nghĩ rằng em đã chết. Nhưng bây giờ
anh cảm nhận một nỗi buồn đau vô hạn vì sẽ không còn được nhìn thấy em, nghe giọng
nói dịu dàng của em và cùng em tận hưởng cuộc đời này như ao ước. Dù sao thì niềm
vui vẫn lớn hơn nỗi buồn đang hành hạ anh nhưng đã sắp đến giờ vĩnh biệt đến
muôn đời, anh cầu Chúa để cho những năm tháng tuổi trẻ bất hạnh mà Ngài lấy đi
của anh thì Ngài sẽ thêm vào tuổi trẻ của em, cho em sống thật lâu và hạnh
phúc, anh có cảm giác cái chết đang đến gần.
Giulietta vừa tỉnh giấc, nghe những lời này, đã nói:
- Anh đã nói gì vậy? Cám ơn những lời an ủi của anh! Anh
từ Mantua trở về đây để báo tin vui cho em như vậy? Điều gì đã xảy ra với anh?
Thế là Romeo kể cho nàng biết rằng chàng đã uống thuốc độc.
- Thật là bất hạnh cho ta! – Giulietta kêu lên đau đớn –
ta đang nghe chuyện gì thế này! Chẳng lẽ Fra Lorenzo không báo cho anh những gì
mà em và ngài đã quyết định hay sao? Ngài đã hứa với em là sẽ viết thư cho anh
để thông báo mọi chuyện cơ mà.
Cô gái trẻ đau đớn kể lại chuyện nàng và vị mục sư quyết
định hành động để thoát khỏi người chồng mà bố cô sắp đặt cho cô. Sau những lời
này, Romeo càng cảm thấy đau buồn hơn nữa. Trong khi Giulietta than phiền cho số
phận bất hạnh của hai người, nàng hướng về trời xanh, về trăng sao và cả hoàn
vũ vô tâm và nghiệt ngã thì Romeo nhìn thấy xác Tebaldo, ngưòi mà chàng vô tình
giết chết mấy tháng trước đó như bạn đã biết, chàng hướng về xác chết, nói:
- Tebaldo, dù hồn ngươi đang ở đâu thì cũng hãy nhớ rằng
ta đã không muốn hại ngươi. Ta tham gia vào cuộc đánh nhau để hoà giải tất cả mọi
người nhưng ngươi đã giận dữ không nghe lời ta, đã bội ước tấn công ta. Ngươi bắt
buộc ta phải cầm vũ khí, nhưng ta chỉ tự vệ, đấy là số phận nghiệt ngã của
ngươi đã muốn cho ta giết chết ngươi. Bây giờ ta xin lỗi về việc đã làm, hơn nữa
ta đã trở thành người bà con khi ta đã cưới Giulietta. Nếu ngươi khát khao trả
thù thì bây giờ ngươi đã được báo thù. Còn sự báo thù nào lớn hơn bằng được
nhìn thấy kẻ đã giết ngươi uống thuốc độc trước mặt ngươi nữa, ta tự nguyện chết
ở đây và sẽ chôn gần bên ngươi? Nếu ở trần gian chúng ta từng là kẻ thù của
nhau thì sau khi chết chúng ta sẽ cùng hoà thuận trong một hầm mộ.
Pietro đứng im nghe những lời đau đớn của người chồng và
lời khóc than của người vợ như một tượng đá, chàng không còn tin vào mắt, tai
mình nữa mà cứ ngỡ như tất cả chỉ là một giấc mơ và không biết phải nói gì, phải
làm gì nữa. Tội nghiệp cho Giulietta, nàng đau khổ hơn người phụ nữ nào khác
trên đời này, nàng nói với Romeo:
- Chúa Trời không muốn cho chúng mình được sống với nhau
thì xin Ngài cho em được chết và chôn cùng với anh trong một mộ. Anh hãy nhớ rằng
từ nay em sẽ không bao giờ rời anh.
Romeo riết chặt nàng trong vòng tay và van nài nàng đừng
suy nghĩ về cái chết mà hãy suy nghĩ về cuộc sống vì chàng về thế giới bên kia
sẽ tĩnh lặng nếu biết được rằng nàng vẫn sống và khoẻ mạnh. Thân thể chàng dần
yếu đi, ánh mắt chàng mờ đục. Chàng đã không thể đứng bằng đôi chân mà ngã xuống
đất, buồn bã nhìn gương mặt đau khổ của người vợ, chàng thì thào:
- Than ôi, cuộc đời của anh ơi, anh chết…
Fra Lorenzo vì một nguyên nhân nào đấy, đã không muốn đưa
Giulietta về phòng mình ngay trong cái đêm người ta chôn nàng. Sang đêm hôm
sau, không thấy Romeo đến, đã cùng một mục sư tin cậy mang những thứ cần thiết
để mở hầm mộ và đến với Giulietta khi Romeo đã sắp lìa đời.
Nhìn thấy nắp hầm mộ đã mở và thấy Pietro, ngài nói:
- Sao con, Romeo ở đâu?
Giulietta nghe giọng nói đã ngẩng đầu và kêu lên:
- Lạy Chúa tha thứ cho cha! Cha đã thực hiện lời hứa là gửi
thư cho Romeo!
- Ta đã gửi thư - mục sư trả lời – ta giao cho Fra
Anselmo chuyển thư. Con biết người này. Mà tại sao con nói với ta như vậy?
Giulietta vừa khóc vừa nói:
- Cha hãy bước lại đây thì biết.
Mục sư đến gần, nhìn thấy Romeo có vẻ thoi thóp, ngài
nói:
- Romeo, con trai của ta, con làm sao vậy?
Romeo mở đôi mắt đục, nhận ra ngài và lặng lẽ nói rằng
chàng uỷ thác Giulietta cho ngài và đã không còn cần đến lời khuyên hay sự giúp
đỡ nào nữa, chàng đã ăn năn về lỗi lầm của mình và xin sự tha thứ của Chúa Trời,
của mục sư. Romeo khó nhọc nói những lời cuối này rồi nhắm mắt và chết.
Một nỗi đau quá sức chịu đựng của người vợ bất hạnh, tôi
không có đủ can đảm để kể cho bạn, nhưng ai là người đang yêu thì hãy tự nghĩ về
điều này và hãy hình dung một cảnh tượng kinh hoàng. Nàng đau đớn gọi tên rồi
ngã vật trên xác thân bất động của người chồng rồi bất tỉnh một hồi lâu. Vị mục
sư và Pietro cố gắng làm tất cả để cho nàng tỉnh lại. Khi tỉnh lại, nàng khóc
và hôn gương mặt Romeo và nói:
- Hỡi nơi trú ẩn ngọt ngào cho ý nghĩ của em, có biết bao
niềm vui mà em đã cùng anh nếm trải, có biết bao nhiêu tê tái tan vào trong sự
dịu ngọt của anh! Anh kết thúc con đường của mình giữa tháng ngày xanh mà không
nghĩ suy gì về cuộc đời mà tất cả đều quí trọng. Anh muốn chết ở giai đoạn mà
những người khác đang tận hưởng cuộc đời, anh đã đi về cái chân trời mà sớm hay
muộn tất cả đều đi về chốn ấy. Anh, chúa tể của em, anh đã đến kết thúc cuộc đời
mình trên mộ người con gái yêu anh hơn tất cả, anh tự nguyện chết bên người này
vì cho rằng người đã chết. Anh đã không hy vọng rằng sẽ nhìn thấy những dòng nước
mắt cay đắng của em. Anh đừng nghĩ rằng đi về thế giới bên kia anh sẽ không tìm
thấy em. Em tin rằng nếu anh không tìm thấy em nơi ấy thì anh sẽ quay về đây để
xem em có đi theo anh không. Có thể linh hồn anh đang ở quanh đây và ngạc nhiên
thấy rằng em vẫn giềnh giang. Chàng của em, em sẽ theo chàng, em cảm nhận
chàng, em nhìn thấy chàng và em biết rằng chàng đang đợi em đến với chàng.
Chàng đừng sợ rằng em ở đây mà chẳng có chàng. Cuộc đời em mà không có chàng
thì còn khủng khiếp hơn cái chết. Chồng của em, em sẽ theo chàng để không bao
giờ còn ly biệt. Mà cũng biết còn với ai nữa để em có thể từ giã cõi đời này
đáng thương và khó nhọc, nếu như niềm vui duy nhất đối với em – là đi theo
chàng?
Mục sư và Pietro tràn ngập lòng thương xót, họ đã cố gắng
bằng mọi cách để an ủi Giulietta nhưng mọi cố gắng của họ đều vô ích. Cuối
cùng, Fra Lorenzo nói với Giulietta:
- Con gái của ta, đã xảy ra cái điều không thể khác. Giá
như nước mắt chúng ta có thể làm cho Romeo hồi sinh thì chúng ta tuôn nước mắt
để cứu chàng, nhưng đây là điều vô phương cứu chữa. Con hãy quay về với cuộc đời.
Nếu con không muốn trở về nhà thì hãy đồng ý, ta sẽ thu xếp cho con ở trong tu
viện. Con sẽ được phụng sự Chúa Trời và cầu nguyện cho Romeo của con.
Giulietta không muốn nghe lời mục sư mà kiên quyết tìm đến
cái chết. Hơi thở của nàng đã nghẹt, nàng nằm xuống mộ cạnh Romeo và, không nói
một lời, tắt thở.
Trong khi hai mục sư và Pietro đang cắm cúi quanh
Giulietta vì cho rằng nàng bất tỉnh thì đội tuần tra vô tình đi ngang qua, nhìn
thấy ánh đèn trong hầm mộ, đã chạy đến. Họ bắt gặp hai mục sư và Pietro, nghe
tin buồn về đôi tình nhân bất hạnh, họ cho người canh hai vị mục sư rồi dẫn
Pietro đến gặp ngài Bartolomeo, kể cho ngài biết rằng họ đã bắt được Pietro
trong hoàn cảnh nào.
Signor Bartolomeo yêu cầu Pietro kể lại câu chuyện của
đôi tình nhân và khi trời bắt đầu sáng, ngài đã đến để tận mắt nhìn hai xác chết.
Tin về câu chuyện này bay đi khắp thành phố Verona và già
trẻ gái trai đều chạy ra nghĩa địa. Pietro cùng hai vị mục sư được tự do, người
ta long trọng tổ chức lễ mai táng trong sự đau thương của cả hai dòng họ
Montecchi và Capelletti và tiếng khóc của cả thành phố. Ngài thị trưởng yêu cầu
chôn hai người chung một mộ. Vì điều này mà hai dòng họ Montecchi và Capelletti
hoà giải với nhau mặc dù không được lâu. Bố của Romeo đọc thư con trai đã rất
đau buồn và đã thực hiện đầy đủ những mong ước của chàng.
Trên mộ của đôi tình nhân có bài thơ như sau: Chàng tin rằng người dấu yêu đã chết
Người vợ hiền không còn nữa – thương ôi!
Bên xác vợ, chàng ngã xuống rụng rời
Romeo uống vào liều thuốc độc.
Giulietta hiểu ra, khi tỉnh giấc
Nhìn người chồng bằng ánh mắt đau thương
Nàng thổn thức, nàng hướng về trời xanh
Hỏi trăng sao có thấu điều mất mát.
Đau đớn thay! Nhìn chàng nằm bất động
Gương mặt nàng trắng hơn cả áo quan:
“Con xin Trời cho con được theo chàng
Chỉ một điều, một điều con cầu khẩn
Hãy cho con xin được chết theo chàng!”
Và con tim nàng đau đớn vỡ tung.
Trên đây là câu chuyện của Matteo
Bandello (1485-1561). Dựa vào cốt truyện này mà William Shakespeare đã viết bi
kịch “Romeo và Juliet” nổi tiếng. Tất cả tên riêng được để theo nguyên bản tiếng
Italia. Vĩ tố của các từ Montecchi – Montecchio và Capelletti - Capelleto thay
đổi theo số nhiều hoặc số ít.